Medal Niepodległości

Medal Niepodległości zajmuje szczególne miejsce wśród odznaczeń II Rzeczypospolitej. Idea jego stworzenia narodziła się w 1928 roku za sprawą Aleksandry Piłsudskiej (1882–1963), aktywnej działaczki niepodległościowej i politycznej. Podczas jednej z dyskusji zauważyła brak wyróżnień dla członków Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) w porównaniu z oficerami legionowymi, co skłoniło ją do zasugerowania uhonorowania PPS-owców za ich bohaterską działalność. W celu realizacji tej inicjatywy powołano specjalny zespół, w którego skład weszli wybitni przedstawiciele środowiska niepodległościowego, tacy jak Kazimierz Sosnkowski (1885–1969), Edward Rydz-Śmigły (1886–1941), Walery Sławek (1879–1939), czy Aleksander Prystor (1874–1941). Wspólnie uznano za konieczne uhonorowanie nie tylko działaczy PPS, ale również członków Polskiej Organizacji Wojskowej. Rozporządzenie prezydenta Ignacego Mościckiego z 29 października 1930 roku rozszerzyło kryteria wyróżniania, obejmując nim osoby, które czynnie przysłużyli się polskiej niepodległości przed, w czasie, jak i po zakończeniu wojny światowej. Medal Niepodległości został ustanowiony jako trzecia klasa odznaczenia, a od 1931 roku nadano mu również charakter wojskowy.

Prezentowany egzemplarz Medalu Niepodległości trafił do Muzeum Narodowego w Szczecinie w 1991 roku dzięki przekazaniu przez Wojewódzki Inspektorat Obrony Cywilnej w Szczecinie. Niestety, brakuje informacji na temat osoby, która została wyróżniona prezentowanym odznaczeniem. Niemniej jednak sama obecność tego medalu w zbiorach muzealnych stanowi cenny ślad historii, przypominający o odwadze i poświęceniu wielu nieznanych bohaterów, którzy walczyli o niepodległość Polski.

Anna Lew-Machniak