Św. Jan Chrzciciel

Młody – przepasany wokół bioder szarą skórą owczą i spływającą luźno z lewego ramienia malinową draperią – mężczyzna wskazuje prawą ręką na krzyż, który podtrzymuje w lewej ręce. Sprężyste ciało, widoczne rumieńce i gęste kędzierzawe włosy, przedstawione zostały w tej samej manierze drobnych uderzeń pędzla co stanowiące tło drzewo i chmury. Koloryt obrazu oparty został na ciemnych brunatno-zielonych tonach, które przełamane zostały intensywnymi żywymi odcieniami postaci. W oczy rzuca się jego rozświetlona postać, która na tle pogrążonego w ciemnościach otoczenia zdaje się błyszczeć nadprzyrodzoną mocą. Św. Jan Chrzciciel przysiadł na skale by głosić Słowo Boże. Gest wskazywania na krzyż jak też uroda chłopca nawiązują do ostatniego obrazu Leonarda da Vinci znajdującego się w paryskim Luwrze, a znanego pod tym samym tytułem („Św. Jan Chrzciciel”; 1513-1516).

Pierwowzorem jest obraz Guida Reniego, na którym św. Jan Chrzciciel w tożsamej pozie wskazuje na majaczącą w oddali portret Chrystusa. Obraz wilanowski zachowuje charakterystyczne cechy malarstwa bolońskiego mistrza, w którym odnajdujemy godna podziwu zadziwiającą harmonię, w naturalny sposób łączącą klasycyzm Rafaela z bardziej werystycznym podejściem Caravaggia. Te ostatnie wytyczne Reni poznał i ugruntował Reni uczęszczając do pracowni Carraccich. Modyfikuje je jednak, tworząc odrębny styl, rozpoznawalny, mimo pewnych eklektycznych naleciałości.

Obraz prawdopodobnie z kolekcji roskiej.