Widok Kapitolu (vue d'optique)

Grafika ukazująca jedno z ikonicznych miejsc Rzymu należy do grupy popularnych w XVIII wieku rycin o charakterystycznej, horyzontalnej dominancie kompozycyjnej, zwanych vue’optique – to znaczy – widok perspektywiczny. Określony sposób ich kompozycji, szeroki kąt ujęcia widoku, wyraźnie podkreślone motywy architektoniczne, częściowe podkolorowanie wybranych elementów, oraz umieszczany zazwyczaj ponad sceną tytuł pisany w lustrzanym odbiciu, składały się na obraz, którego obserwacja poprzez odpowiednie narzędzia optyczne tworzyła wrażenie przestrzennej głębi. Narzędziem, które współtworzyło z rycinami vue d’optique efekt widoków trójwymiarowych był tzw. zograskop. Składał się z umieszczonej na wysokości ok 45 cm., oprawionej w prostokątną ramę okrągłej soczewki, połączonej z ruchomą plakietą z lustrem. Obserwacja poprzez soczewkę odbicia leżącej przy zograskopie ryciny (w układzie do góry nogami) tworzyła złudzenie przestrzennego widoku ukazanego miejsca. Stąd też zapewne chętnie uwieczniano w widokach perspektywicznych słynne europejskie rezydencje, place lub ogrody.

Prezentowana rycina posiada ponad sceną pisany odwrotnie tytuł, który brzmi: VUE DU CAPTIOLE, wskazując którą z części Wiecznego Miasta uwiecznił francuski wydawca Jacques Chereau, działający w Paryżu, przy ulicy St. Jacques. W pierwszym planie widzimy spacerujących ludzi, ich kolejne, niewielkie grupki ułożone są perspektywicznie na biegu schodów prowadzących do placu przez pałacem Senatorskim. Widoczny na rycinie i zachowany do dziś architektoniczny układ Piazza del Campidoglio, zamkniętego trójstronnie tworzącymi harmonijną zabudowę gmachami Palazzo dei Conservatori, Palazzo Nuovo oraz centralnego – Palazzo Senatorio, zaprojektował Michał Anioł. Buonarroti. Popularność druków w typie vue d’optique przypadła na II połowę XVIII/pocz. XIX wieku, pokrywając się z czasem wielkiej popularności tzw. Grand Tour – podróży o profilu edukacyjnym i formacyjnym dla przedstawicieli europejskiej arystokracji. Jedną z form utrwalania wrażeń z takich podróży – poza spisywaniem diariuszy – było gromadzenie widoków, najczęściej w formie rycin, miejsc oglądanych w drodze.

rycina, obraz trójwymiarowy, zograskop, widok perspektywiczny, vue d’optique, Jacques Chereau, Michał Anioł Buonarroti, Palazzo Senatorio, Palazzo Nuovo, Palazzo dei Conservatori