Scena rodzajowa

W oświetlonym przeszklonym arkadowym oknem wnętrzu dwóch mężczyzn i jedna kobieta posilają

się przy stole. W otwarte drzwi puka stara kobieta patrząca jak pozostali na śpiącego pieska. Scena

tonie w odcieniach brązu, pojedyncze akcenty stanowią żółty strój kobiety trzymającej talerz, jej białe

nakrycie głowy i czerwony beret mężczyzny trzymającego dzban.

Fenomen barokowego, holenderskiego, świeckiego malarstwa obyczajowego – pod względem

znakomitości wykonania i urozmaicenia tematów – ledwo mieści się w ramach wyznaczonych mu

przez całą historię sztuki. Wilanowski obraz mimo iż malowany przez naśladowcę Teniersa zachował

typowy dla artysty populistyczny charakter. Malarz przekonany o słuszności schlebiania gustom

przeciętnego odbiorcy tematy czerpał z życia codziennego. Najbardziej zależało mu na tym by się

podobać, co miało zapewnić odbiorców. Wybór takiego programu artystycznego umieszczał jego

twórczość w nurcie – związanym z ośrodkiem w Haarlemie – malarstwa lubującego się w pospolitości

nie wolnej od rubasznej uciechy. Rozwijający się równocześnie w Leydzie nurt obyczajowy ukazujący

zacisze domowe bogatego mieszczaństwa w jego twórczości odzwierciedlenia nie znalazł.

Identyczną kompozycję posiada obraz ze zbiorów wilanowskich o numerze Wil. 1337, jednak tu rysunek jest bardziej dopracowany a twarze postaci głównych (kobiety i jej towarzysza) wydają się nieco starsze. Z kolei postać kobiety zaglądającej przez drzwi potraktowana jest bardziej szkicowo.

Bardzo wiele analogii do obu obrazów nosi praca Teniersa z ok. 1650 r. Wieśniacy muzykujący we wnętrzu (Liechtenstein - The Princely Collections, Vaduz-Vienna, nr inw. 525), różni się jednak szczegółami: np. posiłek jest mniej wyeksponowany, kobieta zamiast talerza trzyma arkusz papieru, a mężczyzna zamiast dzbana – instrument, brak też pieska, a format to prostokąt stojący.

DWM