Naczynie terra-sigilata

Rzymski talerz z gliny wykonany został w technice zwanej „terra sigillata”. Ceramika tego typu produkowana była masowo w warsztatach rzymskich w gotowych matrycach. Na dnie naczynia z Gronowa widnieje stempel wytwórcy „COOCVSF”. Talerze takie produkowane były w warsztatach w Blickweiler, Heddererheim, w północno-wschodniej Galii lub w Trewirze. Prezentowane naczynie było elementem bogatego wyposażenia grobu szkieletowego odkrytego w 1926 roku w trakcie budowy szosy z Gronowa do Złocieńca. Pochówek zawierał drugi analogiczny talerz, a ponadto brązowe dodatki do stroju, sprzączkę i okucia pasa, parę ostróg z brązu oraz importowane rzymskie naczynia metalowe – dzban, cedzidło i czerpak. Grób datowany na 2. połowę II wieku znajdował się w obrębie cmentarzyska kurhanowego w Gronowie, jednego z najważniejszych stanowisk archeologicznych dla badań nad kulturą wielbarską, która od I do połowy V wieku zajmowała większość Pomorza. Jej nazwa pochodzi od miejscowości Wielbark pod Malborkiem, gdzie odkryto duże cmentarzysko tej kultury. Pierwsze informacje o przedmiotach zabytkowych z Gronowa pochodzą z 1881 roku. Pierwsze, amatorskie badania wykopaliskowe przeprowadził w latach 1881, 1887 i 1890 pastor Plato ze Złocieńca, którego uwagę zwróciły kurhany w lesie. Obszar stanowiska oszacowano w latach 1939/1940 dzięki kolejnym odkryciom w trakcie budowy autostrady Berlin–Szczecin–Gdańsk. Odsłonięto wówczas kilka grobów ciałopalnych, jamowych, które badali Heinz Hinz i dr Faust z Drawska. W latach 1940–1941 zaniechano budowy autostrady, a teren cmentarzyska został zalesiony. Dopiero w latach 1973–1977 systematyczne prace archeologiczne przeprowadził szczeciński archeolog Ryszard Wołągiewicz. Ogółem w Gronowie odkryto 56 pochówków ciałopalnych i szkieletowych, z czego 49 pod kurhanami.

Bartłomiej Rogalski