Ogrodnik - figurka

Porcelanowa figura ogrodnika w rokokowym stroju. Choć zakupiona do kolekcji wilanowskiej w 2008 roku, ściśle łączy się z jej historią zastępując figurę zaginioną. Parę porcelanowych ogrodników zakupił do swojej kolekcji Stanisław Kostka Potocki, o czym pisał w liście do żony z 2 października 1800 roku: „Kupiłem także ze trzy figlów z porcelany saskiey za bezcen, nie ładnych, mais tels qu’ils faut pour remplacer ces qui sontpassé de Wilanów a Łańcut [lecz takich, których trzeba, aby zastąpiły te, które przeszły z Wilanowa do Łańcuta]. Nikt ich nie licytował tylko ja i Niemcy, je crains qu’un grand berger et sa tendre compagne ne m’echappent [boję się, że wielki pasterz i jego czuła towarzyszka uciekną mi], bo się w nich szalenie jeden Prusak zakochał, są to machiny wielkie, propres a remplacer [mogące zastąpić] ów wiatrak z Porcelany a nawet y św. Jana...” . Swój zakup kolekcjoner odnotował także w "Pamiętniku Interessów": „Kupna na Tandecie po Rogalińskim ... 4 Figury Porcelany Saskiey do Wilanowa f 120”.

Tego typu wysokie figury porcelanowe były technologicznie trudne do wykonania – ich rozmiary czyniły je bardziej podatnymi na uszkodzenia w piecu, takie jak pęknięcia czy zniekształcenia, są więc dużo rzadsze niż niewielkie figurynki. Proces produkcji postaci był dosyć długi i skomplikowany. Najpierw artysta modeler wykonywał gliniany model figury, który później dzielono na części i zdejmowano z każdej nich formę gipsową. To w nich odciskano później poszczególne elementy z plastycznej masy porcelanowej, które po lekkim podeschnięciu łączono w całość. Następnie obiekt suszono i wypalano po raz pierwszy w temperaturze ok. 900 stopni. Po pierwszym wypale następowało szkliwienie i kolejny wypał, tym razem w wyższej temperaturze, ok. 1300 stopni. Po tym etapie otrzymywano białą figurę o szklistej, lśniącej powierzchni, którą można było pozostawić białą, albo, jak w przypadku ogrodnika, ozdobić kolorami. Malowano farbami naszkliwnymi wypalanymi już w znacznie niższych temperaturach.

Agnieszka Żuber