Pulci Ludwik (1431-1487) - portret

Sportretowany młodzieniec namalowany został z dużym wyczuciem bryły i koloru. Ukazany profilem spogląda przed siebie w kierunku źródła światła rozjaśniającego jego twarz. Z mrokiem tła potęgowanym przez stapiającą się z nim czarną, szczelnie zapiętą pod szyją szatę kontrastuje jego biała czapa. Malowany jest zgodnie z tradycją włoskiego portretu, czyli w nawiązującym do medali Pisanella ujęciu profilowym. Na uwagę zasługuje realizm i rzeczowa identyfikacja postaci poprzez umieszczony nad głową napis: „ALOY(SUS) Pulcius”.

Przypuszcza się, że chodzi o Luigiego Pulciego (1432-1484), poetę włoskiego związanego z dworem Medyceuszy. Podobny profilowy jego portret namalowany przez ego (zm. 1504) znajduje się w Kaplicy Brancacci we Florencji (Chiesa del Carmine).

Mimo możnej protekcji, jego życie nie było usłane różami. Jakby na przekór wszystkiemu, utwory jego skrzą się dowcipem, nie brak w nich inteligentnego komizmu, a nawet elementów szyderstwa. Najsłynniejszym jego dziełem jest poemat Morgante, nawiązujący pod względem treści do Pieśni o Rolandzie.

Poeta zapoczątkował tradycję wielkiej włoskiej epiki bohaterskiej, pisanej oktawą, która swą szczytową formę osiągnęła w Ludovica Ariosta i Torquata Tassa. Odtąd oktawa zyskiwała na uznaniu i powszechności w literaturze włoskiej, a potem europejskiej. Przeszczepiono ją także na grunt polski.

Na odwrocie obrazu widnieje oznaczenie: „V. Liniers", jednakże ustalenia atrybucyjne są wciąż w procesie.

Obraz pochodzi prawdopodobnie z kolekcji roskiej.

Dominika Walawender=Musz