Marszałek Francji (Jakub Sobieski ?) - portret

Na reprezentacyjnym portrecie marszałek Francji przybrał pozę dostojną. Zarówno wyprostowana sylwetka, jak i ubiór, nie pozostawiają wątpliwości co do rangi i aspiracji uwiecznionego. Mężczyzna ma na głowie wielką ciemną perukę à la lion, której pukle zwisają aż do pasa. Zwrócony ¾ do widza prezentuje prawe ramię, w którym dzierży laskę dowódcy. Ubrany jest w okrywającą całą postać ciemną szmelcowaną zbroję. Pod szyją zawiązany krawat z białej koronki, którą wykończony jest także rękaw. Tuż za nim po lewej stronie leży wielki hełm z zamkniętą przyłbicą.

Podczas przeprowadzonej w 2005 r. po usunięciu przemalowań uwidoczniono pierwotną kolorystykę i kompozycję obrazu (tu i dalej na podstawie artykułu K. Grams, Portret marszałka Francji, https://www.wilanow-palac.pl/portret_marszalka_francji.html, dostęp. 28.02.2021) . Zostały wówczas odkryte: scena bitewna (w prawym dolnym rogu), odmienna kolorystyka nieba i inny kształt hełmu. Analiza stylistyczna pozwala domniemywać, że pierwotnie obraz był przedstawieniem całopostaciowym (dziś, z niewiadomych przyczyn, obciętym także po bokach). Również podczas tejże konserwacji wysunięto hipotezę dotyczącą tożsamości portretowanego – uznano, że mógłby to być Jakub Ludwik Sobieski, najstarszy syn króla Jana III, który obok ojca brał udział w bitwie. Tytuł marszałka Francji z kolei mógłby mu zostać nadany symbolicznie, ze względu na urodzenie, pozycję społeczną oraz ambicje dynastyczne ojca, jako że matka Jakuba była Francuzką. Porównanie z innymi portretami, zwłaszcza z przypisywanym Jerzemu Eleuterowi Szymonowiczowi-Siemiginowskiemu portretem podwójnym z ojcem, Janem, zdradza daleko idące podobieństwa fizjonomiczne.

Obraz pochodzi z kolekcji Potockich w Rosi.