Kotwa

Występujące na terenie całego Pomorza narzędzia kolne należą do najstarszych i najpowszechniej używanych w tradycyjnym rybołówstwie. Różnią się znacznie między sobą konstrukcją, kształtem i wielkością. Godną szczególnej uwagi jest żelazna kotwa, rzadka odmiana narzędzia kolnego, która swoim kształtem przypomina wyposażoną w ostre zęby kotwicę. Służyła do połowu ryb żerujących przy dnie, zwłaszcza węgorzy. Połowy z jej użyciem odbywały się z łodzi, podobnie jak w przypadku popularnych wśród rybaków niemieckich ości grzebieniastych. Do okrągłych uchwytów na końcach trzonów narzędzi przywiązywano linę, za pomocą których wleczono je po dnie. Zewnętrzne, najmocniejsze i najdłuższe zęby zagarniały ryby na pozostałe mniejsze kolce. Narzędzia kolne, w tym także kotwa, były szkodliwe dla rybostanu. Używane podczas tarła zaburzały populację ryb. Zdarzało się, że nabitej na zęby rybie udawało się uciec, ale w następstwie odniesionych ran chorowała i ginęła. Dlatego też stosunkowo wcześnie pojawiły się regulacje prawne zakazujące połowów z zastosowaniem narzędzi kolnych. W państwie pruskim zakaz taki obowiązywał od 2. połowy XIX wieku, w Polsce od początku lat trzydziestych XX stulecia. Prezentowana kotwa z przełomu XIX/XX wieku, jest jedynym tego typu narzędziem znajdującym się zbiorach rybackich Działu Etnografii Pomorza Muzeum Narodowego w Szczecinie. Do zbiorów została pozyskana w 1948.

Agnieszka Słowińska