Potocki Prot (Antoni Protazy, zm.1801) - portret

Obraz stanowi pendant do Portretu Marianny z Lubomirskich Potockiej Józefa Grassi’ego z kolekcji wilanowskiej (nr inw. Wil.1191).

Przedstawia hrabiego Antoniego Protazego („Prota”) Potockiego herbu Pilawa (1761-1801), wojewodę kijowskiego, trudniącego się również bankierstwem i przemysłem, syna starosty guzowskiego Jana Potockiego (zm. 1762) i Pauli (Pauliny) z Szembeków, primo voto Celestynowej Łubieńskiej. Był przyrodnim bratem Feliksa Łubieńskiego i Michała Kleofasa Ogińskiego. Ożeniony z Marianną z domu księżniczką Lubomirską (ok. 1760-1810), rozwiódł się z nią na przełomie lat 1792/93.

Portretowany mężczyzna w średnim wieku został ukazany w ujęciu popiersiowym, w 3/4 postaci. Zgodnie z ówczesną modą nosi pudrowane włosy, ufryzowane w pukle nad uszami. Jest ubrany w zapinany na guziki surdut w odcieniach zieleni. Na szyi ma zawiązany biały batystowy żabot. Hrabia trzyma ramiona swobodnie skrzyżowane na piersiach, przy czym w prawej jego ręce widnieje karta zapisana rękopiśmiennie (być może list). W tle fragment skały nabrzeża i widok na zatokę morską, po której płyną statki żaglowe, stanowiące czytelne nawiązanie do floty handlowej, wybudowanej staraniem „Prota” Potockiego.

W końcu XIX w. dzieło było przypisywane Giovanni’emu Battiście Lampi’emu I (zwanemu także Starszym; 1751-1830).

Antoni Protazy („Prot”) Potocki; wojewoda kijowski; Marianna z Lubomirskich Potocka; Józef Grassi; Giovanni Battista Lampi I (Starszy); zatoka morska; flota handlowa; historyczna kolekcja wilanowska.

Agnieszka Woźniak-Wieczorek