Kosz do przenoszenia ryb

Do transportu świeżych ryb w wodzie używano sadzy, czyli zamykanych koszy wiklinowych lub skrzyń różnej wielkości i kształtów z otworkami w ściankach, które zapewniały przepływ wody. Na lądzie przenoszono ryby w workach, torbach z łyka i czerpakach. Najbardziej jednak charakterystycznym sprzętem służącym do transportu lądowego, jak również do przechowywania ryb, były specjalne kosze: napleczna karżyna, występująca też pod nazwami karznia i leszka oraz ręczna kipa. Ich wyrobem trudniły się często osoby starsze, dysponujące czasem potrzebnym do zgromadzenia i przygotowania surowca do wyplatania. W kulturze rybackiej Pomorza kosze były w powszechnym użyciu. Charakterystyczny dla tego regionu był widok kobiet wędrujących na targ do odległych wsi i miasteczek z koszami pełnymi ryb. Dział Etnografii Pomorza Muzeum Narodowego w Szczecinie ma w swojej kolekcji jedenaście koszy przeznaczonych do przechowywania i przenoszenia ryb. Prezentowany egzemplarz wykonany został z dartych korzeni sosny powszechną w Europie techniką żeberkowo-krzyżową, polegającą na ciasnym oplataniu sztywnego szkieletu, tzw. żeberek, giętkimi wiciami. Do tylnej, prostej powierzchni kosza pierwotnie przymocowane były szelki, dzięki którym można było wygodnie nieść go na plecach. Kosz pochodzi z miejscowości Kopice w gm. Stepnica, z około 1900 roku.

Agnieszka Słowińska