Zenon

Nagie popiersie starszego mężczyzny o regularnych rysach twarzy. Głowa postaci jest lekko przekręcona w prawą stronę. Filozof ma dość masywny nos, wąskie usta i oczy z wyraźnie zaznaczonymi źrenicami. Na czole, wokół ust, oczu i między brwiami widoczne są zmarszczki. Mężczyzna ma krótkie, zaczesane do przodu włosy i plastycznie opracowany zarost. Popiersie umieszczono na walcowatej, profilowanej podstawie stylizowanej na bazę kolumny. W jej górnej części znajduje się wykonany czarną farbą napis „Zenon”, poniżej numer inwentarzowy IV A 52, z prawej strony niebieską farbą numer „122”. Oryginalne popiersie, na podstawie którego wykonano gipsowy odlew, nie jest znane.

Portret filozofa Zenona pochodzi z kolekcji odlewów gipsowych zainicjowanej przez króla Stanisława Augusta. Jej podstawą i zaczątkiem miały być kopie rzeźb znajdujące się w muzeach rzymskich, podarowane Stanisławowi Augustowi przez papieża Klemensa XIV. Kolekcja króla była następnie sukcesywnie powiększana o nowe odlewy najważniejszych arcydzieł sztuki starożytnej; u schyłku jego panowania zbiór kopii w gipsie składał się z 542 sztuk. Po śmierci ostatniego króla Polski kolekcja przeszła w ręce księcia Józefa Poniatowskiego i jego plenipotentów, a w 1811 r. została zakupiona przez Izbę Edukacyjną Księstwa Warszawskiego z zamiarem ulokowania jej w planowanej szkole wyższej. Bezcenny zbiór znalazł się w końcu na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie przez lata służył studentom i profesorom.

Monika Dunajko