Ukrzyżowanie

Prezentowany obiekt jest ikoną sylwetową w narysie krzyża odlaną ze stopu metali, podobny do S.12792MŁ (patrz S.12789MŁ – 12795MŁ; S.12869MŁ – 12876MŁ). Poczynając od końca XVII po XX w. produkcja odlewanych przedmiotów kultu skupiła się w rekach staroobrzędowców - zwolenników staroruskiej tradycji cerkiewnej nie uznających reformy liturgicznej zapoczątkowanej w połowie XVII w. Wypracowane przez nich typy metalowych krzyży upowszechniły się w całej Rosji i były używane także przez wyznawców oficjalneg prawosławia. Ukrzyżowanego Chrystusa przedstawiano na podwójnym ośmiokończastym krzyżu (patrz S.12875MŁ; S.12873MŁ). Pionową belkę prezentowanego krzyża wieńczy wizerunek Pana Zastępów opisanego ГДЬ САВАОФЬ, poniżej którego gołębica Ducha Świętego opisanego ДХЬ СТЬ. Na górnej poprzecznej belce poniżej sylwetek aniołów widnieje skrót Król Chwały - ЦРЬ СВЫ. Chrystusa określają napisy nad głową i przy dłoniach: ІНЦИ - Jezus Nazarejczyk Car (Król) Judei oraz ІС ХС - Jezus Chrystus. Na środkowej belce opis przedstawienia: РАСПЯТІЕ ГДА НШГО ІСА ХРСТА - Ukrzyżowanie Pana Naszego Jezusa Chrystusa oraz modlitwa ХРТУ ТВОЕМУ ПОКЛНЯЕМСЯ ВЛКО И СТОЕ ВОСКРЕСНИЕ ТВОЕ СЛВИМ - Krzyżowi Twojemu kłaniamy się Wielkie i Święte Zmartwychwstanie Twoje Wychwalamy. Przy biodrach Chrystusa napis НИ КА -  zwycięstwo, pod stopami Zbawiciela skrót М.Л.Р.Б. - miejsce straceń Rajem będzie oraz Г.Г. - Góra Golgota. Poniżej czaszka symbolizująca grób praojca Adama Г.А. - Głowa Adama. Na odwrocie w krzyżach starowierców pojawia się często wezwanie modlitewne, często uzupełnione roślinną ornamentyką: КРЕСТ ХРАНИТЕЛЬ ВСЕЙ ВСЕЛЕННОЙ КРЕСТ КРАСОТА ЦЕРКВИ КРЕСТ ЦАРЕЙ ДЕРЖАВА КРЕСТ ВЕРНИМ УТВЕРЖДЕНИЕ КРЕСТ АНГЕЛОМ СЛАВА КРЕСТ БЕСОМ ЯЗВА - Krzyż obroną świata. Krzyż ozdobą Cerkwi. Krzyż wielkością władców. Krzyż pokrzepieniem wiernych. Krzyż chwałą aniołów. Krzyż pogromcą demonów.

Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967