Portret nieznanego malarza

W okresie baroku dużym zainteresowaniem cieszyły się zarówno obrazy o tematyce religijnej czy mitologicznej, jak i portrety – malarskie, rzeźbiarskie, graficzne oraz rysunkowe. W epoce, w której nie było jeszcze fotografii, portret dawał możliwość uwiecznienia wizerunku oraz cech charakteru portretowanej osoby.

Jan Kupecký, pochodzący z Czech, w okresie późnego baroku stał się jednym z bardziej cenionych artystów związanych z europejskimi dworami królewskimi. Już w 1700 roku malarz otworzył w Rzymie własne atelier, podejmując pracę jako portrecista. Jednocześnie w okresie rzymskim Kupecký zapoznawał się z osiągnięciami malarstwa włoskiego, co ostatecznie ukształtowało osobowość malarza oraz utrwaliło jego pozycję jako cenionego portrecisty. Po dwudziestu latach spędzonych w Rzymie artysta opuścił Włochy i zamieszkał w Wiedniu. Niestety rywalizacja pomiędzy wiedeńskimi malarzami oraz strach przed prześladowaniami religijnymi spowodowały, że w 1723 roku Kupecký wraz z rodziną został zmuszony do opuszczenia Wiednia i przeprowadzki do Norymbergi.

Z tego okresu pochodzi wizerunek młodego mężczyzny w czerwonycm turbanie, będący przykładem portretu realistycznego. Sylwetka modela została przedstawiona w półpostaci odciętej od dołu linią parapetu oraz w ujęciu en face, czyli z twarzą zwróconą frontalnie do widza. Artysta prezentuje zapewne wizerunek swojego przyjaciela, którego umieszcza w malarskim atelier, otaczając go atrybutami malarza, takimi jak sztaluga czy trzymany w dłoni pędzel. Sportretowany przez Kupecký’ego młody malarz został przedstawiony w przebraniu, dzięki któremu artysta mógł popisać się swoim malarskim warsztatem w odtwarzaniu struktur różnych materiałów. Uwagę zwraca bowiem nie tylko wirtuozeria drapowań tkanin, ale również fantazyjnie wiązany czerwony turban na głowie mężczyzny. W rzeczywistości wyszukanie udrapowana tkanina, którą w razie konieczności fantazyjnie zwijano, to wczesnoniderlandzkie męskie nakrycie głowy, zwane chaperon, w formie kaptura-peleryny.