Lalka teatralna Fula Mùso (kobieta z ludu Fulbe)

Lalka teatralna (marionnette) typu maani, z rękoma ruchomymi w ramionach oraz w łokciach, animowana od dołu przez lalkarza przy pomocy sznurków, tańczy na tzw. mobilnej scenie. Jest elementem tradycji teatralnej Sogo bò występującej w regionie Ségou, w południowo centralnej części Republiki Mali, organizowanej przez Kamalen Ton – wioskowe stowarzyszenia młodych. Lalka przedstawia kobietę z koczowniczego ludu Fulbejów.

Repertuar teatru Sogo bò jest bardzo bogaty. Pojawiają się w nim zwierzęta leśne oraz wodne, stworzenia mityczne i fantastyczne. Występuje też cała gama postaci typowych dla społeczności Mali: rolnicy, rybacy, myśliwi, muzycy, kowale, tkacze, przedstawiciele sąsiednich ludów, władz administracyjnych, kobiety i mężczyźni wykonujący codzienne czynności.

Lalki przedstawiające kobiety z grup sąsiadujących z Bozo (Marka, Bamana i Fulbe) można rozpoznać po charakterystycznym elemencie ubioru, fryzurze lub rekwizycie. Wśród nich najpopularniejsza jest postać Fula Mùso, która jest symbolem fizycznej perfekcyjności, ale też ucieleśnieniem kobiety niewiernej, zalotnej i swawolnej. Czerwony kolor, którym pomalowano lalkę podkreśla jej niebezpieczny charakter, zwłaszcza dla mężczyzn.

Kobiety Fulbejów słyną w całej Afryce Zachodniej z urody i elegancji. Rozwinęły wyrafinowaną sztukę zdobienia ciała poprzez doskonałe fryzury, rysunki henną i biżuterię. Podziwiane są ze względu na jasną karnację, długie włosy i delikatne rysy twarzy. Pojawienie się postaci Fula Mùso w repertuarze teatru Sogo bò pozwala publicznie poruszyć temat uwodzenia i związków pomiędzy kobietami i mężczyznami.

Lalka jest darem Oleńki Darkowskiej-Nidzgorskiej i Denisa Nidzgorskiego-Gordiera.

Ewa Prądzyńska