treść serwisu

Talerz z popiersiem Władysława IV

Jest częścią kolekcji: Majoliki z Nieborowa

Nota popularyzatorska

Majolika to rodzaj barwnej ceramiki, którą w Polsce zaczęto produkować dopiero około roku 1880 w wytwórni w Ćmielowie. Stanisław Thiele, zaproszony do Nieborowa, oddał tworzonej tam manufakturze cały swój talent, zarówno jako dobrze wykształcony rzemieślnik, jak i organizator. Kiedy fundator i właściciel dóbr nieborowskich wycofał się z projektu, Thiele próbował na własną rękę kontynuować działalność.

Kilka wieków wcześniej, w 1548 roku, powstało słowo majolika – od nazwy wyspy Majorka, gdzie magazynowano ceramikę przeznaczoną na eksport. Tego typu wyroby miały czerepy pokryte grubą warstwą nieprzezroczystego cynowo-ołowianego szkliwa, malowanego w wyraziste wzory, farbami ceramicznymi wytwarzanymi na bazie tlenków metali. Tak przygotowane naczynia wypalano w temperaturze do 1200 ˚C, dzięki czemu kolory zyskiwały charakterystyczną wyrazistość i trwałość.

Barwa majolikowych naczyń nieborowskich, podobnie jak wytwarzanych od wieków w Europie, powstawała dzięki zastosowaniu tlenków metali: czerwony – żelaza, niebieski – kobaltu, zielony – miedzi, żółty –antymonu, fioletowy i czarny – manganu. Bogaty koloryt przedmiotów łączył się z dekoracyjnymi formami. Powstawały niewielkie elementy tworzące zastawy stołowe, ale i okazałych rozmiarów amfory, dekoracyjne wazy, żardiniery i żyrandole oraz kafle do pieców. Jednym z takich dekoracyjnych naczyń jest okazały półmisek z wizerunkiem króla Władysława IV Wazy. Portret monarchy w stroju hiszpańskim nawiązuje do namalowanego przez Rubensa, wizerunku królewicza, gdy ten gościł na dworze w Brukseli podczas podróży po Europie.

Kiedy Władysław wstąpił na tron, powstawały grafiki popularyzujące postać monarchy wykorzystujące kompozycję rubensowską. Tworzono je z oczywistymi zmianami, przedstawiając wizerunek władcy w lustrzanym odbiciu w stosunku do malarskiego pierwowzoru. Modyfikacji uległ również podpis identyfikujący postać jako króla Władysława IV. Portret królewicza został przekształcony i wykorzystany do upowszechnienia podobizny władcy za czasów jego panowania. Wiele pokoleń później malarz ceramiki nieborowskiej sięgnął do dawnych graficznych wyobrażeń Władysława IV Wazy, tworząc projekt dekoracyjnego półmiska.

Magdalena Norkowska



Sygnatury i napisy:

Sygnatura: na spodzie; PMR

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

Manufaktura Majoliki w Nieborowie (Nieborów; 1881-1894)

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 5.5 cm

Rodzaj obiektu

naczynie

Technika

farby podszkliwne, farby naszkliwne

Tworzywo / materiał

fajans

Pochodzenie / sposób pozyskania

zakup

Czas powstania / datowanie

1882 — 1885

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Nieborów (województwo łódzkie, powiat łowicki, gmina Nieborów)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Lublinie

Numer identyfikacyjny

S/CS/1215/ML

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd