Kremer Józef (1806-1875) - portret

Jest to wizerunek wykonany w technice litografii, który należy do zbioru zatytułowanego „Wizerunki Polskie”, a ukazującego się w latach 1851-1862. Pomysłodawcą, autorem i w znacznym stopniu jego wykonawcą był Maksymilian Fajans (1827-1890), artysta związany z Warszawą, prowadzący tu przez wiele lat zakład litograficzny oraz fotograficzny. Cykl, do którego należy portret Józefa Kremera powstał jako odpowiedź na ówczesną sytuację Polaków pozbawionych własnego państwa i żyjących pod trzema zaborami. Naturalną potrzebą stało się zainteresowanie wspólną przeszłością, ale także postaciami, które „zasługą lub talentem przyczyniły się do chwały narodu”. (I. Tessaro-Kosimowa, Historia litografii warszawskiej, Warszawa 1973). Józef Kremer był krakowskim profesorem, badaczem historii oraz historii sztuki, autorem, m.in., monumentalnej, liczącej pięć tomów „Podróży do Włoch”, w której dał szeroką panoramę historii, kultury oraz sztuki półwyspu apenińskiego. W „Podróży…” zawarł nie tylko samą relację z drogi oraz spotykanych miejsc, gmachów historycznych czy dzieł sztuki, ale też ukazał krajobraz Włoch przez pryzmat głębokiego osobistego przeżycia, estetycznego i duchowego, opierając się przede wszystkim na wartościach wyznaczanych przez chrześcijaństwo. W litografii ze zbioru Fajansa zwraca uwagę niezwykła dbałość wykonania podobizny, rysunek, który jest najbardziej precyzyjny w obrębie twarzy portretowanego, przy pozostałej części (popiersiu) przechodzącej w co raz mocniej szkicowy charakter. Maksymilian Fajans wykonał portret rysunek do litografii z natury, o czym informuje nas podpis odbity z płyty. Poza nim, znalazł się tu również podpis identyfikujący portretowaną postać oraz faksymile jej odręcznego podpisu, podnosząc poznawczą wartość odbitki. Litografia jest dwukolorowa (biało-czarna), a jej druk wykonano w słynnym paryskim warsztacie należącym do Rosé-Josepha Lemerciera, u którego Maksymilian Fajans odbywał praktykę.

Podróż do Włoch, historia, historia sztuki, portret, litografia, Rosé-Joseph Lemercier

Marta Gołąbek