1 marka polska
1919
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Pieniądz papierowy okresu II Rzeczpospolitej
Banknot 500 000 marek polskich (mkp) jest jednym z najwyższych nominałów okresu hiperinflacji w Rzeczypospolitej 1923 roku. Przyczyniła się do niej pogarszająca się sytuacja ekonomiczna państwa polskiego, którego wpływy budżetowe nie pokrywały wydatków. Na załamanie się mkp wpłynął upadek marki niemieckiej, z którą była związana waluta polska. Narastający w Polsce od 1919 roku deficyt budżetowy był uzupełniany dodrukiem pieniądza, który nie mając pokrycia w złocie i odzwierciedlenia w przyroście towaru na rynku, ulegał ciągłej deprecjacji. Wymuszało to wprowadzanie do obiegu kolejnych wyższych nominałów. Tak więc latem 1923 roku wraz z banknotem 500 000 mkp zadecydowano o wprowadzeniu nominałów 100 000 i 1 000 000 mkp.
Omawiany banknot zaprojektowali nieznani artyści z Państwowych Zakładów Graficznych w Warszawie. Drukowano go w wymienionej wytwórni oraz w Zakładach Graficznych Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska” w Bydgoszczy, a także w innych prywatnych zakładach graficznych w stolicy, w technice typograficznej, na gładkim białym papierze. Znamy go w wielu seriach literowych, znaczonych sześcio- lub siedmiocyfrową numeracją. Banknoty te mają zróżnicowane wymiary: mniejsze 68 x 143,5 mm oraz większe w granicach 81 x 157 mm – tak jak nasz egzemplarz.
500 000 mkp pełnił rolę środka płatniczego od 8 października 1923 do 1 lipca 1924 roku, kiedy to mkp zastąpił polski złoty. Niemniej wraz z wycofaniem waluty markowej nie zakończyła się użyteczność tego nominału. Co ciekawe część z wydrukowanych egzemplarzy niektórych serii po przepołowieniu i naniesieniu odpowiedniego nadruku stało się jednogroszowymi biletami zdawkowymi Ministerstwa Skarbu Rzeczypospolitej Polskiej w walucie złotowej, które były w użyciu od 28 kwietnia do 1 listopada 1924 roku. Łącznie w Państwowych Zakładach Graficznych w Warszawie na bilety zdawkowe przedrukowano 49 171 000 egzemplarzy 500 000 mkp.
W chwili wprowadzania do obiegu banknotu 500 000 mkp (8 października) jego wartość odpowiadała dwuipółmiesięcznemu kosztowi prenumeraty „Kuriera Warszawskiego”. Miesiąc później miał on już jedynie połowę pierwotnej wartości. W listopadzie 1923 roku chleb kosztował 55 tysięcy, kilogram cukru 250 tysięcy, a litr mleka 40 tysięcy mkp.
Tomasz Markiewicz
Autor / wytwórca
Rodzaj obiektu
pieniądz papierowy
Technika
druk
Tworzywo / materiał
papier
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa
1919
Muzeum Narodowe w Lublinie
Państwowe Zakłady Graficzne Ministerstwa Skarbu w Warszawie
1923
Muzeum Narodowe w Lublinie
Państwowe Zakłady Graficzne Ministerstwa Skarbu w Warszawie
1922
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Zamkowe w Malborku
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.