Oprawa (srebrne aplikacje) na okładkach „Mszału Rzymskiego”

Srebrne aplikacje umieszczone na okładzinach opraw książkowych nawiązują do wypracowanych jeszcze w średniowieczu sposobów introligatorskich zabezpieczeń ich newralgicznych miejsc. Ochronna funkcja barokowych aplikacji nie miała już tak dużego znaczenia. Książki drukowane stały się bowiem wyrobami wielkonakładowymi, w odróżnieniu od ksiąg rękopiśmiennych. Z tego względu ich umieszczanie na okładkach miało głównie funkcję dekoracyjną.

Umieszczone w narożnikach uskrzydlone główki anielskie to jedne z ulubionych motywów barokowej ornamentyki. Pośrodku okładzin nabito wypukłe medaliony w formie kartuszy z repusowanymi wizerunkami świętych: Wojciecha lub Mikołaja na górnej okładzinie oraz św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus na okładzinie dolnej. Oba przedstawienia miały najprawdopodobniej ścisły związek z miejscem przeznaczenia oprawionej w ten sposób księgi liturgicznej. Zapewne nawiązywały do wezwania kościoła, w którym jej używano. Ponieważ oprawa zawiera Mszał Rzymski, z całą pewnością możemy stwierdzić, że sprawiono ją do świątyni katolickiej.

Bartłomiej Butryn