Fotografia do dokumentów Zofii Zajczyk (II)

Kilka lat po przyjeździe do Izraela 17-letnia Zosia Zajczyk (wówczas używająca już imienia Yael) pozowała do tej fotografii. W Jerozolimie, po śmierci mamy Natalii Zajczyk (zmarła kilka tygodni po przyjeździe do Izraela w 1950 r.), zamieszkała z siostrą matki, Anną Zimmermann i jej drugim mężem Moszem Lurie. Wiele lat później Yael Rosner opowiedział Agacie Tuszyńskiej historię swojego życia. Zapisana przez Tuszyńską, zilustrowana przez Joannę Chmielewską opowieść stała się kanwą książki „Mama zawsze wraca”. Tam czytamy: „Jak przyjechałam do kraju, miałam jedenaście lat. Kiedy coś powiedziałam, cokolwiek, że moja mama mówiła tak, że u nas było tak i tak, albo, że kiedyś, jak jechaliśmy pociągiem, to było tak i tak, to tutaj nikt nie mógł tego słuchać. I od razu mówili: „Cicho, cicho, nie mów, nie mów”. Moja ciotka [Anna Zimmermann – R.P.] była dobra i kochana, była dentystką, była wspaniała, ale nie chciała nic słyszeć” (Agata Tuszyńska, Iwona Chmielewska, „Mama zawsze wraca”, Warszawa 2020). | Renata Piątkowska