Lampka oliwna

Lampki oliwne były używane w wielu cywilizacjach starożytnego świata: w Egipcie, Mezopotamii, Grecji i Rzymie. W świecie barbarzyńskim stanowiły importy.

Nie wiadomo, skąd pochodzą cztery gliniane lampy oliwne zinwentaryzowane w zbiorach Muzeum Narodowego w Lublinie. Prawdopodobnie są to zabytki z kolekcji z czasów przed II wojną światową. Na kartach inwentarzowych wielu zabytków z tego okresu zanotowano, że pochodzą z dawnego jezuickiego Collegium Bobolanum, obecnie Szpital Wojskowy przy Alejach Racławickich w Lublinie.

Lampy antyczne składają się ze zbiornika na oliwę oraz knota, do którego wyrobu stosowano mech, później włókna roślinne.

Jedną z lamp jest miniaturowa rzymska lampa naśladująca brązowe egzemplarze. Wykonano ją z gliny beżowozielonawej bez angoby. Jest okrągła, ma krótki palnik. Zbiornik jest pękaty, z małym dyskiem, lekko zagłębionym, i z szerokimi ramionami pokrytymi na całej powierzchni granulkami. Centralny otwór oliwny jest niesymetryczny. Na dysku są ślady po imadle, a stopka jest płaska.

Lampy tego typu produkowano w Rzymie, Kartaginie, środkowej i północnej Italii oraz w Recji i Panonii od 2. połowy II do V wieku n.e. Były głównym źródłem oświetlenia tej epoki. Produkowano je na masową skalę, najczęściej z wypalanej gliny i przy użyciu odlewów.