List do Emilii Ratz
1945-04-15
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Jest częścią kolekcji: Pamiątki rodzin Justmanów i Włodawerów
List do Emanuela Justmana od rodziny z Warszawy - od Reginy Justman. Treść: siostra pisze do brata o tym, że otrzymała wiadomość od Pauliny Włodawer, że ta przebywa na Syberii. List z okresu, kiedy pozostała w Warszawie część rodziny musiała już opuścić Pańską 69. Fragment listu: ,,jeśli chodzi o mnie specjalnie, podtrzymuje mnie na duchu fakt, że inaczej [niż zostać w Warszawie? - dop. red.] postąpić nie mogłam i nie miałam wyboru. Co do Ciebie, to zupełnie niepotrzebnie robisz sobie wyrzuty, bo pozostając tutaj, nie mógłbyś w niczem nam pomóc, a tak może się jeszcze kiedyś przydasz. [...] Gdyby nie świadomość, że jestem im [rodzicom - red.] potrzebna, niedzownie potrzebna, cała ta mordęga byłaby zupełnie bezsensowna i nie do zniesienia. A więc wędruję codziennie ulicami miasta, które w niczem nie przypomina tej dawnej jasnej wielkiej Warszawy. Ohydny stwór, dziwoląg okaleczony[,] kadłub owrzodzony i jęczący. Klątwa jakaś padła na miasto, nawet niebo się rozgniewało i odmienił się klimat. Mrozy, śnieżyca i wichry trapią nieszczęśliwców, którzy tak się bali Syberji. Ale gdy wszyscy są przeciwko nam, dwaj sprzymierzeńcy pozostali wierni: czas i nadzieja. W tym chaosie jedno jest pewne: czas posuwa się naprzód; jeszcze trochę, a śniegi stopnieją, wichury się uciszą, a wojna tak czy owak musi się jednak skończyć". Na ostatniej stronie prośba o przekazywanie tych listów przez brata Paulinie Włodawer, oraz prośba o kontakt i przekazanie (,,jeśli jesteś w stanie") paczki krewnej rodziny, u której Justmanowie mieszkają. Adres kobiety zapisany innym charakterem pisma i cyrylicą. W lewym dolnym rogu pierwszej strony pochyłym pismem (innym niż Reginy Justman) i ołówkiem nr: 1619.
PK
Autor / wytwórca
Rodzaj obiektu
korespondencja
Technika
rękopis
Tworzywo / materiał
papier
Pochodzenie / sposób pozyskania
darowizna
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1945-04-15
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
1941-06-22
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
1944-09-19
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
odkryj ten TEMAT
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna