Pieta

We wnętrzu pieczary otwartej na zadrzewiony pejzaż Madonna w błękitnej szacie i białej chuście otulającej głowę i ramiona podtrzymuje złożone na białym całunie ciało Chrystusa. Towarzyszy jej ubrany w bladozieloną, luźną szatę anioł, który trzymając lewą rękę Chrystusa, ukazuje ślad po gwoździach. Jego gestykulacja wyraża niedowierzanie, pytanie: „dlaczego?”, wyrzut. Na pierwszym planie leży na ziemi korona cierniowa – symbol przebytej męki.

Obraz jest kopią z wariacjami oryginału Paola Veronese znajdującego się obecnie w Ermitażu w Sankt Petersburgu. To monumentalne dzieło o wymiarach 147 x 112 cm, o wielkiej sile oddziaływania, jest jednym z najznaczniejszych obrazów z późnego okresu Veronese około 1580 r., pierwotnie przeznaczony do weneckiego kościoła Santi Giovanni e Paolo. Na początku XVII w. został sprzedany i poprzez Francję trafił do Sankt Petersburga, gdzie dotarł w 1772 roku. Kiedy był jeszcze w Wenecji, obraz Veronese został wiernie skopiowany przez Agostino Carracciego w rycinie z 1582 r.

Prawdopodobnie z kolekcji S. K. Potockiego, nabyty we Włoszech przed 1798 r. ("Pamiętnik Interessow", s. 25 - "Note et prix de mes Tableaux achetes en Italie ... Note et Prix des mes Tableaux achetes en Italie ... Le Christ Mort de Paule Veronese". Zidentyfikowany w Spisie obrazów 1821, nr 91 (jako "Zdjęcie z krzyża, Paolo Veronese) i w opisaniu Warszawy Gołębiowskiego, 1827, s. 167 jako Veronese). Następnie w Spisie obrazów Blanka 1834, s. 15, nr 130 (jw.) oraz w Inw. 1837, s. 5, nr 130