Rdzeń wielopiętowy

Prezentowany rdzeń wraz z dwoma odłupkami został odkryty w nieznanych okolicznościach i miejscu w pobliżu Nowego Warpna, wsi w województwie zachodniopomorskim. Stary numer inwentarzowy sugeruje, że zabytki były częścią przedwojennej kolekcji Pommersches Landesmuseum in Stettin – muzeum działającego w Szczecinie w latach 1927–1945.

Zabytek ma formę wydłużonego klina z bryły jasnoszarego krzemienia kredowego bardzo dobrej jakości. Formalnie jest to rdzeń wielopiętowy, co oznacza, że na jego powierzchni widocznych jest kilka miejsc, z których odbijano wióry przy użyciu miękkiego tłuka. Taka strategia redukcji jest typowa dla rdzeni w ostatnim stadium eksploatacji, szczególnie na stanowiskach bez źródeł surowca dobrej jakości w pobliżu.

Rdzeń z Nowego Warpna należy łączyć z późnym paleolitem, prawdopodobnie kulturą ahrensburską lub świderską. Ludność tych kultur zamieszkiwała strefę tundry, tundry parkowej i rzadkich lasów brzozowych, jakie pokrywały Pomorze Zachodnie w ostatnim zimnym epizodzie z końca ostatniego zlodowacenia, zwanym młodszym Dryasem (około 10800-9600 BC). Podstawą gospodarki w tamtym okresie było polowanie na renifery w trakcie sezonowych wędrówek wiosną i jesienią, głównie na trasach wędrówek w pobliżu wąskich dolin oraz polowania na zróżnicowaną faunę pasącą się latem w rozległych dolinach, uzupełniane rybołówstwem i zbieractwem. Kultury ahrensburska i świderska należą do kręgu kultur z liściakami, których charakterystycznym cechą jest stosowanie specyficznych grotów strzał, oszczepów i włóczni, zwanych liściakami lub ostrzami trzoneczkowatymi.

Michał Adamczyk