Zapinka

W strojach okresu średniowiecza, zarówno męskich jak i żeńskich, istotne były ozdoby świadczące o pozycji społecznej i majętności użytkownika. Były to różnego rodzaju aplikacje przyszywane do ubrań, guziki i brosze, a także elementy zdobnicze na taśmach skórzanych pasów, pochewkach i pochwach – sprzączki, klamry i okucia. Sprzączki i zapinki miały podobną konstrukcję. Zawsze składały się z ramy i kolca. Niektóre sprzączki miały też skuwki mocowane nitami do taśm pasów. Ramy średniowiecznych zapinek przybierały różne kształty i miały różnorodne zdobienia. Najpowszechniejsze były zapinki z kolistą ramą, zarówno żelazne, jak i ze stopów metali kolorowych, zdobione ornamentem floralnym, geometrycznym, z inskrypcją w języku łacińskim, a niekiedy ażurowe. Kolistą sprzączkę ze srebra, wraz z innymi późnogotyckimi srebrnymi wyrobami jubilerskimi, znaleziono podczas badań archeologicznych w Szczecinie, w metalowym naczyniu, ukrytym pod posadzką jednej z kamienic przy Targu Rybnym. Wyróżnia ją zdobienie w technice filigranu. Jest to jedna z technik złotniczych polegająca na zdobieniu powierzchni przedmiotu cienkimi, złotymi i srebrnymi drucikami, niekiedy skręcanymi wokół własnej osi, układającymi się w różnorodne wzory.

Małgorzata Peszko