treść serwisu

Lichtarz

Jest częścią kolekcji: Pyrzycka kultura ludowa

Nota popularyzatorska

Lichtarz w kształcie tulipana mógł powstać tylko na ziemi pyrzyckiej, w regionie, w którym kwiat ten był ulubionym motywem zdobniczym. Pojawił się wraz z kolonistami z Niderlandów i Fryzji, przybywającymi na Pomorze Zachodnie głównie w 2. połowie XVIII wieku. Był dla nich symbolem bogactwa i pomyślności.

Lichtarz składa się z trzech zasadniczych części: okrągłej podstawy wspartej na trzech nóżkach, profilowanego trzonu wycinanego w kształt tulipana oraz części górnej, będącej obsadką dla świecy, a w formie stanowiącej pomniejszoną wersję niższej partii trzonu. Lichtarz robi wrażenie przedmiotu lekkiego i delikatnego, podobnie jak subtelny „żywy” tulipan. Ten „dwutulipanowy” lichtarz oświetlał przypuszczalnie mały alkierzyk/sypialnię – izbę na tyłach wielkiego domu typu saskiego, charakterystycznego dla regionu pyrzyckiego. Prawdopodobnie paliła się w nim świeca stearynowa. Ich produkcję rozpoczęto w 1825 roku we Francji, skąd w krótkim czasie rozpowszechniła się w całej Europie. Bogatsi zastępowali nimi świece łojowe wyrabiane z łoju baraniego lub wołowego. Łojówki wydzielały charakterystyczny, niezbyt miły zapach, dlatego też w zamożnych domach używano ich tylko w pomieszczeniach gospodarczych. W lichtarzu mogła płonąć też świeca woskowa, wytwarzana z gorszego wosku, ponieważ tylko takie były w zasięgu możliwości finansowych mieszkańców wsi. Świece były zawsze jednym z nielicznych towarów, które mieszkańcy wysoko samowystarczalnych wsi w XVIII i XIX wieku musieli kupować za gotówkę.

Iwona Karwowska

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

nieznany
pyrzyczanie

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 38 cm

Rodzaj obiektu

oświetlenie

Technika

stolarska

Tworzywo / materiał

dekoracja malarska, drewno olchowe

Pochodzenie / sposób pozyskania

zbiory Landesmuseum Stettin

Czas powstania / datowanie

2. połowa XIX wieku

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: pow. pyrzycki, woj. zachodniopomorskie

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/E/3016

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd