Panorama Malborka od zachodu

Widok zamku i miasta Malborka ujęty zza Nogatu. Na pierwszym planie droga z przechodniami i niskie zabudowania na nadbrzeżu Kałdowa. Na Nogacie łodzie i tratwy; pośrodku rzeki drewniany most prowadzący do Bramy Wodnej. W głębi panorama miasta i przedmieścia południowego oraz zamku. Po lewej stronie ukazany schematycznie, w dużym uproszczeniu trójczłonowy zespół zamkowy; bryła Zamku Wysokiego zaakcentowana wieżą główną zwieńczoną krenelażem; Pałac Wielkich Mistrzów i skrzydło zachodnie Zamku Średniego przedstawione w ogólnych zarysach; na Podzamczu nowożytna zabudowa rzemieślnicza; od północy rozległe Przedzamcze z budynkami gospodarczymi. Po prawej stronie, w obrębie Starego Miasta, otoczonego murem obronnym, czytelne bryły kościoła farnego i ratusza. Na południowym krańcu przedmieścia sylweta kościoła św. Jerzego.

Pochodzący ze Śląska Friedrich Bernhard Werner zwany „śląskim Robinsonem” w latach 1727–1737 współpracował m.in. z wydawnictwami augsburgskimi należącymi do Johanna Balthasara Probsta (1686–1750), Johanna Christiana Leopolda (1699–-1755), Johanna Georga Merza (1694–1762) oraz Martina Engelbrechta (1684–1756), rysując na ich zlecenie różnoformatowe weduty znanych miast europejskich. Około 1727 roku zawarł umowę z Probstem i odbył w tym samym roku studyjną podróż m.in. do Polski i Prus (o której wspominał w napisanej w 1758 roku autobiografii). Powstały wówczas m.in. panoramy Malborka, Elbląga Torunia i Królewca. Pierwowzór rysunkowy z wedutą Malborka był przechowywany do 1945 roku w malborskim Heimatmuseum znajdującym się na Przedzamczu. Zaginął podczas ostatniej wojny światowej.

dr Justyna Lijka