Klepsydra Księdza Sebastiana Sierakowskiego

Kompozycja graficzna zawiadamia o śmierci księdza Sebastiana Sierakowskiego – polityka, architekta, kanonika kapituły katedralnej na Wawelu. Tablicę przekazującą najważniejsze zasługi zmarłego i informującą o uroczystościach pogrzebowych zaplanowanych na 11 sierpnia 1824 roku umieszczono w centralnym miejscu stylizowanego na antyczny sarkofagu. Jego fragmenty naznaczone są upływem czasu – niektóre zrujnowane, inne porośnięte bujną roślinnością. Architekturę wypełniają liczne motywy wanitatywne, m.in. uskrzydlona klepsydra w cokole, uroboros, czaszki, kosy i łopaty w tympanonie czy ćma i dym wydobywający się z czary wieńczące kolumnę z prawej strony. Na jej trzonie wyobrażono Order Świętego Stanisława, którym odznaczony został zmarły, o czym wspomniano również w tekście na tablicy.

Pomiędzy dolną krawędzią tablicy a cokołem sarkofagu znajdują się słabo czytelne nazwiska autorów kompozycji: z lewej strony Jana (Nepomucena) Lewickiego, autora rysunku kompozycji, z prawej zaś Piotra Wyszkowskiego, drukarza-wydawcy. Lewicki (ur. 1795) otrzymał od Sierakowskiego hojne wsparcie w początkach artystycznej kariery – przede wszystkim mógł studiować w latach 1822-1824 w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie rysunek pod kierunkiem Józefa Brodowskiego. Wyszkowski (ur. 1780) jest z kolei uznawany za pierwszego oficjalnie zatwierdzonego przez rząd krakowskiego litografa. Od 1822 roku prowadził swój zakład przy ulicy Siennej 54 i często współpracował z Lewickim.

Omawiana kompozycja, jedna z najwcześniejszych wykonanych w technice litografii na ziemiach polskich, została naklejona na papier, oznaczony liczbą 39 w prawym górnym rogu. W dolnej części karty umieszczono fragment wiersza Jana Pawła Woronicza z 1821 roku, dedykowanego Anieli z Wodzickich z okazji jej ślubu z Zygmuntem Działyńskim. Wybranych 6 wersów opatrzono tytułem „O Zbawicielu”, pod nimi zapisano nazwisko autora. Być może umieszczenie fragmentu utworu Woronicza – notabene przyjaciela i współpracownika Sierakowskiego – pod kompozycją litograficzną wskazuje, że był on inspiratorem powstania, a może i autorem koncepcji owej grafiki.

śmierć, tablica, Order św. Stałnisława, Jan Paweł Woronicz, kanonik, kapituła katedralna, Wawel