Tłok pieczętny

W przypadkach, gdy zbyt mała liczba rzemieślników jednej specjalności nie pozwalała na utworzenie cechu, wytwórcy pokrewnych specjalności łączyli się w jedno zrzeszenie. W Złocieńcu byli to kowale drobnej i grubej roboty. Dzięki ukazanym na tłoku pieczęci przedmiotom wiadomo, że w tym mieście działali wytwórcy zamków do broni skałkowej, kłódek, kluczy oraz różnych rodzajów młotków. Rzemieślników tych można określić współczesnym mianem ślusarzy. Kowale tzw. grubej roboty, zajmujący się podkuwaniem koni oraz inną wytwórczością nie wymagającą zbyt wielkiej precyzji, zaznaczyli swoją przynależność do cechu wizerunkiem podkowy oraz szczypcami do wyciągania gwoździ z końskich kopyt. Wygląd tłoka pozwala przypuszczać, że jego projektantem i wykonawcą mógł być członek tego cechu. W tym przypadku określenie „kowalska robota” jest niezwykle adekwatne. Wytwórca włożył dużo pracy w wykonanie tłoka pieczęci, ale jego dzieło zdradza niedociągnięcia warsztatowe oraz braki w wyposażeniu pracowni w odpowiednie narzędzia. Brak punc literowych spowodował konieczność rżnięcia liter „z ręki”, a brak narzędzi grawerskich przełożył się na precyzję rytych linii. Wszystko to kolei złożyło się na ogólnie nieatrakcyjny wizualnie efekt końcowy. Część pracująca tłoka została wykonana w brązie, a następnie została zgrzana z żelazną bazą zakończoną smukłą graniastą rączką z kulką.

Mieszko Pawłowski