Młocka w stodole

Stanisław Czajkowski początkowo kształcił się w Warszawie u Wojciecha Gersona, następnie zaś w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u Jacka Malczewskiego, Leona Wyczółkowskiego i Józefa Mehoffera. Doskonalił swoje umiejętności w akademii monachijskiej (pod kierunkiem L. Hertericha) i w paryskiej Académie Julian (u J.P. Laurensa i B. Constanta). Po powrocie do Krakowa uczęszczał jeszcze do pracowni Jana Stanisławskiego. Dużo podróżował po kraju, znajdując w ten sposób inspiracje do swych prac. W Polsce debiutował w 1902 roku. Swoje prace eksponował w Krakowie w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych, a także w Warszawie, Lwowie i Poznaniu. W 1903 roku zorganizował w Krakowie pierwszą wystawę pejzażu wraz ze Stanisławem Kamockim, Stefanem Filipkiewiczem, Antonim Procajłowiczem i Henrykiem Szczyglińskim. Był to okres, w którym największy wpływ na jego twórczość wywierał pejzaż symboliczny Stanisławskiego – od niego zaczerpnął szkicowy dukt pędzla. Podobnie jak inni przedstawiciele Młodej Polski ukazywał wieś, zarówno jej rytuały, jak i życie codzienne. Przykładem ukazującym zainteresowanie pracą chłopów jest obraz Młocka w stodole (1903) zakupione z DESA Poznań w 1956 roku. Przedstawia on porośnięte trawą podwórko zamknięte drewnianym zabudowaniem gospodarskim krytym nisko opadającą strzechą. W otwartych wrotach na tle zieleni widocznej po drugiej stronie budynku znajduje się postać mężczyzny przy pracy, z cepem w ręku. Po prawej stronie obrazu namalowany został stos snopów, po lewej zaś – przy otwartych drzwiach – stado kur, snop oparty o ścianę, leżąca drabina.

Beata Małgorzata Wolska