Kanapa

Kanapa uznawana jest za dzieło rzeźbiarza, złotnika, malarza, architekta, dekoratora i projektanta mebli uznanego za geniusza rokoka. Jest jednym z nielicznych na skalę światową zachowanych mebli wiązanych z projektem J. A. Maissonniera, w tym wypadku z projektem wnętrza salon pałacu marszałka Franciszka Bielińskiego w Warszawie, przy ulicy Królewskiej.

Kanapa jest świadectwem geniuszu mistrza w wielu aspektach: jej forma z każdej perspektywy prezentuje intrygującą kompozycję rzeźbiarską. Konstrukcja standardowa - wolne oparcie pleców połączone z ramą siedziska dwoma bocznymi elementami ma kształt oparty na bazie trapezu, siedzisko z prostą krawędzią przyścienną w pozostałym obwodzie tworzy kształt bliki elipsy. Boczne poręcze z podłokietnikami umocowane są w oparciu i siedzisku. Mebel wsparty jest na sześciu nogach: dwóch z tyłu i czterech z przodu.

O kształcie drewnianej konstrukcji decyduje bogato rzeźbione ornamenty płynnie łączące w jedną kompozycję ciągłe wiążące się linie długich liści przenikające się z organicznymi motywami różnych wersji małżowin, muszli płetwy ryb, kwiatów wchodzących w przestrzeń tapicerowanego oparcia, czy siedziska nadając im falującą linię. Jednocześnie przy całej złożoności motywów artysta zachował zasadę symetrii akcentując między innymi na szczycie oparcia bogatszą kompozycją skorupy małża, elementów ceowych, liści, kwiatów a nawet skrzydła ptaka, rozety ze zwiniętej małżowiny na krawędzi siedziska.

Kanapa wraz z innymi meblami salonu pałacu Bielińskiego tworzyła spójną kompozycję z całością wystroju. Projektowana była jako dodatkowy kompatybilny element dekoracyjny dolnej krawędzi panelu ściennego. Do Wilanowa trafiła prawdopodobnie na drodze wyprzedaży po śmierci marszałka w 1766 r.

A.K.

Hasła słownika kontekstowego:

Mebel rokokowy, Apartamenty Królewskie, kolekcja wilanowska