Postać przodka

Dogonowie wierzą w Ammę – boga-stwórcę, ale wyznają też liczne kulty, między innymi: kulty przodków (Wagem) i masek (Awa) oraz kulty życia: Lebe, zbudowany wokół kultu przodka Lebe ucieleśniającego siły ziemi i wegetacji oraz Binu, w którym upamiętnia się pierwszego antenata, który zszedł z arki na ziemię. Pokładają wiarę w ciągłe odradzanie, które umożliwia im uczestnictwo w święcie Sigi, odbywającym się raz na sześćdziesiąt lat. Pierwsze Sigi obchodzone było jako ceremonia przebłagalna mająca na celu przywrócenie dawnego porządku naruszonego wskutek niewłaściwego obchodzenia się z maskami. Święto rozpoczyna się w wiosce Yougo Dogorou, a potem po kolei odbywa się w innych wioskach. Ostatnie Sigi rozpoczęło się w 1967 roku, a zakończyło siedem lat później. Specjalnie na to święto w każdej wiosce wykonuje się maskę imina na, nazywaną też Wielką Maską. Nie tańczy się w niej, a ustawia na środku placu, na którym tańczą mężczyźni. Symbolizuje węża, a pośrednio Lebe, który odrodził się w jego postaci. W czasie święta, mężczyźni przechodzą przez „bramę” symbolicznie wyznaczoną przez długie łodygi roślin. Uważa się, że przekroczenie „bramy” jest równoznaczne z ponownymi narodzinami. W swej rozbudowanej obrzędowości Dogonowie posługują się językiem sigi-so, należącym do grupy języków mande, znanym tylko niektórym mężczyznom pełniącym ważne funkcje.

Wiedza wyjaśniająca powstanie wszechświata, Ziemi i pochodzenie przodków, przekazywana ustnie, dostępna jest dla wąskiej grupy wtajemniczonych. U Dogonów funkcjonuje silnie rozwinięty kult przodków. Istnieją dwa poziomy antenatów: dawni zmarli – twórcy porządku rzeczy (osiemdziesiąt kobiet i mężczyzn, pochodzących od ośmiu potomków pierwszej pary) oraz wszyscy pozostali zmarli, którzy są strażnikami tradycji i zasad ustanowionych przez pierwszych osiemdziesięciu.

Ewa Prądzyńska