Paszport Chai Fejgi Ariewnej Kurlander

Paszport rosyjski (i rosyjskojęzyczny) Chai Fejgi Ariewnej Kurlander, polskiej Żydówki z Tykocina, która wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych latem 1907 roku (Atlantyk przepłynęła duńskim statkiem Rijndam, do USA dopłynęła 27 sierpnia, po 10 dniach od wypłynięcia z Rotterdamu).

W Stanach Zjednoczonych Chaja Kurlander zmieniła imię na Ida i wyszła za mąż za Harry'ego Horowitza. Syna urodziła w 1943 roku, tym samym, w którym uzyskała amerykańskie obywatelstwo. 

Chaja-Ida z d. Kurlander miała trzech braci, z czego dwóch wyemigrowało do Ameryki przed nią, zaś siostra Mindel wyemigrowała do USA w 1910 roku. Trzeci z braci wraz z matką zginął w Zagładzie (być może także z ojczymem; Arie Kurlander zmarł wiele lat wcześniej, prawdopodobnie w 1915). Nie mamy pewności, jak nazywała się matka, można sądzić, że Leba z d. Piekarewicz. Zapewne to ona została ujęta na liście zamordowanych Żydów tykocinian (,,Zaglada Żydów Tykocina. W 55 rocznicę'', 1996) w pozycji nr 425: ,,Liba Kurland (żona Józefa Smurla) i jej syn Józef".

Do kolekcji podarował pamiątkę wnuk Chai-Idy z d. Kurlander, Alan Duben.

Paszport ma czarną okładkę (przednia i tylna - impregnowane płótno); rogi zewnętrzne okładki i kart są zaokrąglone.

Na każdej stronie do s. 11 włącznie - nadrukowany szary (z drobnym wewnątrz wzorem dającym efekt zacienienia wnętrza) prostokąt tła, z ozdobną krawędzią, kończący się na około 1 cm od krawędzi karty. Bokiem napis przez całość prostokąta: PASZPORT

Na pierwszej stronie u góry wydrukowane na czarno godło Imperium Rosyjskiego.

Przekład treści dokumentu (jeśli nie oznaczono inaczej – treść nadrukowana; tekst wpisany odręcznie zaznaczony jako „odr.”; jeśli nie oznaczono inaczej, przekł. Maria Karachentseva):

[okładka wewnętrzna – wzdłuż zewnętrznej krawędzi ołówkiem, litery pochyłe:] 076-78-1378

[na s.1, nienumerowanej:] Paszport.

[odr.] Bezterminowy

Wydany [odr.] Przez Magistrat m. Tykocina tysiąc dziewięćset siódmego [nadruk.] roku [odr.] lipca [nadr.] miesiąca [odr.] 27 [nadr.] dnia

[wzdłuż lewej krawędzi:] No [odr.] 131.

[wzdłuż prawej krawędzi:] Cena paszportu 15 kopiejek.

– 2 –

Właściciel paszportu:

1. Imię, otczestwo, nazwisko:

[odr.] Chaja – Fejga Ariewna Kurlander

2. Stan społeczny: [odr.] mieszczański

3. Czas urodzenia: [odr.] 1893 r.

lub wiek:

– 3 –

4. Wyznanie: [odr.] Judejskie

5. Miejsce pobytu stałego: [odr.] miasto Tykocin

6. Czy pozostaje albo czy przebywał w związku małżeńskim:

[odr.] Panna

– 4 –

7. Stosunek do służby wojskowej:

[znak zakreślenia]

8. Dokumenty, na podstawie których został wydany paszport:

[odr.] na podstawie ksiąg ludności d. 163 str. 461 ks. 2.

 – 5 –

Jest ważny

Żydom zezwolono na zamieszkanie.

– 6 –

9. Podpis właściciela paszportu:

[odr.] Chaja Fejga Kurlander

[nadr. kursywą:] Jeżeli właściciel paszportu jest niepiśmienny to jego cechy:

Wzrost: [odr.] średni

Kolor włosów: [odr.] c[iemny] blond

Cechy charakterystyczne: [odr.] nie ma

10. Osoby, wpisane do paszportu, na podstawie art. 9 i 10 prawa o dowodach na zamieszkanie:

– 7 –

[brak wpisów na stronie]

– 8 –

[odr.] Burmistrz miasta Tykocin [nazwisko nieczytelne]

[w miejscu na pieczęć instytucji, która wydała paszport – okrągła pieczęć z napisem w otoku: „Magistrat miasta Tykocin”]

[nadr. małymi literami:] 1) Kreska kropkowana oznacza miejsce na podpis osoby, która wydala paszport.

– 9 –

11. Zmiany dotyczące sytuacji zawodowej, społecznej, stanu cywilnego właściciela paszportu, a także osób wpisanych do paszportu:

– 10 –

[brak wpisów na stronie]

– 11 –

[brak wpisów na stronie]

[na s. 12-19:]

Najwyżej zatwierdzone 10 czerwca 1902 r. zdanie Rady Państwa. […]

[…] 1. Dla osób, wpisanych do ksiąg ludności stałej w guberniach Królestwa Polskiego, miejscem stałego zamieszkania jest to miejsce, gdzie każdy jest wpisany do wspomnianych ksiąg. [zob. Grzegorz Smyk, Instrumentalizacja procesu legislacyjnego w carskiej Rosji i jej wpływ na specyfikę rosyjskiego systemu źródeł prawa, „Czasopismo Prawno-Historyczne”, tom LXV, zeszyt 2, 2013.]

 […]

[na s. 18]

[…]

Prawo [Położenie – rodzaj aktu prawnego w Imperium Rosyjskim] o dowodach na zamieszkanie […] Najwyżej zatwierdzone 7 kwietnia 1897 r. zdanie Rady Państwa. […]

Statut o karach nakładanych przez sędziów pokoju.

Art. 61. […]

Statut o sądownictwie karnym.

Art. 1220. […]

– 20 –

Miejsce na zameldowanie przez policję.

– 21 –

[brak wpisów na stronie]

– 22 –

[brak wpisów na stronie]

– 23 –

[brak wpisów na stronie]

– 24 –

[nadr. u dołu:] Przy wypełnieniu miejsca na zameldowanie są podszywane [doszywane, dołączane] osobne kartki.