Denar Władysława Warneńczyka

Denary były wybijane w Polsce od początku mennictwa na naszych ziemiach, czyli od czasów Bolesława Chrobrego. W pierwszych wiekach istnienia państwa polskiego stanowiły podstawę systemu monetarnego, stąd okres ten jest nazywany denarowym. Dopiero w czasach Kazimierza Wielkiego ich miejsce zajął system groszowy, w którym denary stały się monetą drobną. W czasach ostatniego piastowskiego króla niższą wartość posiadały tylko obole. Za panowania pierwszych Jagiellonów denary stały się monetą o najniższym nominale. Denary Władysława Warneńczyka w polskim systemie monetarnym pełniły rolę szczególną, były bowiem jedynymi monetami wybijanymi za panowania tego władcy. Wytwarzano je na olbrzymią skalę. Wiązało się to z potrzebami ekonomicznymi władcy Polski i Węgier, uwikłanego w kosztowną wojnę z Turcją. Produkcja monet dawała mu zysk menniczy, który powiększano, obniżając zawartość srebra. Dodatkowo stosowano różne zabiegi mające na celu przyspieszenie procesu produkcji. W efekcie monety miały często nieregularny kształt. Ze względu na uproszczony wizerunek korony na awersie i orła na rewersie moneta nie była trudna do podrobienia. W rezultacie, oprócz monet wybitych w krakowskiej mennicy królewskiej, na rynek trafiały bardzo duże partie monet fałszywych, produkowanych zarówno w kraju, jak i za granicą (głównie na Śląsku i w Czechach). Według Jana Długosza skala zjawiska, szczególnie w latach 1437–1438, była olbrzymia. Próbowano temu zaradzić poprzez wychwytywanie z rynku fałszywych monet. Decyzja w tej sprawie zapadła na sejmie w Piotrkowie w 1438 roku, jednak specjalne komisje powołano jedynie w Małopolsce i na Rusi. Ponownie problemem tym zajęto się w 1444 roku. Na sejmie w Piotrkowie postanowiono, że w przypadku znalezienia w jednej grzywnie (grzywna obrachunkowa równała się 48 groszom) dwóch fałszywych groszy konfiskowano całą grzywnę. Nawet tak drakońskie kary okazały się nieskuteczne i w sierpniu 1444 roku mennica krakowska została zamknięta. Pomimo negatywnych skutków, jakie niosło bicie denarów o niskiej zawartości kruszcu, stały się one pierwszą w dziejach Polski monetą prawdziwie powszechną. Siła nabywcza denara nie była duża i stale spadała. Dla przykładu, o ile za czasów Władysława Jagiełły za 1 denara można było kupić dwa jaja, o tyle za panowania Władysława Warneńczyka tylko jedno.