Przypowieść o św. Augustynie

Ten niewielki obrazek dotyczy największej tajemnicy chrześcijaństwa. Św. Augustyn spacerując nad morzem rozmyślając nad naturą Trójcy Świętej spotkał chłopczyka, który muszlą nosił wodę do uprzednio wykopanego dołka. Z troską zwrócił dziecku uwagę, że nie uda mu się przelać morza do tego dołka. Otrzymał zdumiewającą odpowiedź: „Prędzej ja przeleję morze do tego dołka, niż ty zgłębisz tajemnicę Trójcy Świętej”. Na obrazie prócz konwersujących namalowana jest Trójca Święta w obłokach na którą wskazuje dziecko. Jest to udana próba malarska, którą twórca wykonał na blasze.

Obrazy olejne na podobraziu miedzianym były rozpowszechniły się w połowie XVI w. we Włoszech i Europie Północnej, choć użycie blach miedzianych w tej funkcji sięga czasów średniowiecza. Technika ta zyskała uznanie mistrzów flamandzkich i włoskich, prym wiedli m.in. Jan Breughel Starszy, Claude, El Greco, Guido Reni, Guercino, Rembrandt, Carlo Saraceni, Ambrosius Bosschaert II, Copley Fielding i Vernet. Powodem preferowania miedzi była gładkość jej powierzchni, która pozwalała na uzyskanie drobnych detali, a jednocześnie uważana była za synonim trwałości (zwłaszcza w porównaniu z płótnem czy drewnem), gdyż nie podlega procesom gnilnym, nie pleśnieje ani nie jest zjadana przez owady. Jej walory doceniane są także dziś.

Ciekawy, wieloetapowy i pracochłonny był sam proces przygotowywania miedzianej powierzchni. Najpierw wygładzano ją drobnym ścierniwem z pumeksu, a następnie traktowano sokiem czosnkowym, by poprawić przyczepność farby. Na koniec jako kładziono warstwę podkładową farby olejnej (białej lub szarej). Późniejsi artyści wykorzystywali proces patynowania, czyli utleniania miedzi za pomocą roztworów kwasowych. Tak uzyskaną patynę, w zależności od użytego roztworu chemicznego o odcieniu zieloną lub błękitną, charakteryzującą się pięknymi, zróżnicowanymi wzorami i fakturami, traktowano później jako środek wyrazu artystycznego.

Obraz prawdopodobnie ze zbiorów Augusta i Aleksandry Potockich.