Wolny Strzelec pieszy

Wolny Strzelec pieszy = Le Chasseur à pied du Corp de franc-tireurs : Colon: Jul. Małachowski

Generał Juliusz Małachowski (1801-1831) związany ze sprzysiężeniem Piotra Wysockiego, którego był emisariuszem do Galicji. Walczył w czasie powstania listopadowego. Dowodził w nim 2 Batalionem Strzelców Celnych, który zorganizował własnym kosztem. Odznaczył się brawurową akcją ataku na koszary rosyjskie w Puławach 26 lutego 1831, zasłynął również podczas bitwy pod Puławami 3 marca tegoż roku. Wziął udział w wyprawie Jana Kantego Juliana Sierawskiego na rosyjski korpus Kreutza, walcząc kolejno 17 kwietnia pod Wronowem, gdzie natarciem odwodów uratował wojska polskie od klęski, oraz 18 kwietnia pod Kazimierzem Dolnym. Podczas tej ostatniej poniósł śmierć, dowodząc kontratakiem kosynierów.

Grafika z cyklu Ubiory Wojska polskiego z roku 1831 wykonana na podstawie rysunków Jana Feliksa Piwarskiego (1794-1859 malarza i grafika, kustosza Gabinetu Rycin przy Uniwersytecie Warszawskim, profesora Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, uważanego za jednego z pierwszych polskich litografów. Piwarski był naocznym świadkiem zrywu powstańczego w Warszawie. Autorem ryciny jest Fryderyk Krzysztof Dietrich (1779-1847), grafik pochodzenia niemieckiego, od 1819 r. związany z Polską. Przez wiele lat prowadził w Warszawie wraz z synem sztycharnię, której prace ceniono za wysoki poziom artystyczny. Cały cykl obejmował 30 rycin, które Dietrich własnoręcznie kolorował z pomocą syna, później także sztycharza. Gazeta Warszawska z 1831 r. informowała, że "Pan Dietrich rozpoczął wydanie żądanych powszechnie za granicą wyobrażeń strojów naszego wojska”. Ryciny były sprzedawane u Antoniego Dal Trozza w Warszawie, zaś Dietrich dedykował je w dowód uszanowania generałowi Janowi Zygmuntowi Skrzyneckiemu.

Przejęto po Lubomirskich z Przeworska.

Lit: H. Widacka, Dietrichowie rytownicy warszawscy, Warszawa 1989.

dr Daniel Reniszewski