Portret damy

Oficjalna poza, strój i zdystansowane spojrzenie jednoznacznie wskazują, że portretowana zna swą wartość i zabiega o zaakcentowanie swej pozycji społeczno-towarzyskiej. Modelce nie można odmówić urody. Pełne rysy: duże oczy, długi, wąski nos, drobne, czerwone usta oraz drobny podbródek sprawiają, że pokryta makijażem twarz wpisuje się w klasyczny kanon urody. Uchwycona od pasa w górę kobieta ubrana jest w srebrzystą suknię, haftowaną złotymi wzorami, z głęboko wyciętym dekoltem, dekorowanym koronkami i klejnotami. Na prawym ramieniu rękaw upięty niebieską kokardą, lewe zasłania w całości poła czerwonego płaszcza. Ułożone w pukle włosy, rozdzielone są pośrodku przedziałkiem, z lokami zachodzącymi na skronie, opadające z tyłu na kark i lewe ramię. Zarówno fryzura, jak i suknia utrzymane są w duchu mody 4 św. XVII w., co pozwala ustalić przypuszczalne datowanie.

Obraz zakupiony został współcześnie, według klucza kontynuacji kolekcji ze względu na podobieństwo do ośmiu wizerunków przedstawicielek francuskiej arystokracji (panie ks. de Brissac, de Conti, de la Fayette, de Lionne, de Lude, ks. de Montmorency, de la Sabliere i ks. de la Vallière) datowanych na 2 poł. XVII w. Niewykluczone, że od początku były one w Wilanowie. Aleksandra Augustowa Potocka w połowie XIX w. umieściła je w Gabinecie Zwierciadlanym Królowej oraz w Garderobie Króla, tak że wypełniały one medaliony w półkolistych partiach ścian pod sklepieniem z zamiarem, by znajdowały się one tam „póki Willanów istnieć będzie”, jak zanotowali autorzy albumu z 1877 r. Willanów - Skimborowicz i Gerson. Reprodukują oni drzeworyt Teofila Konarzewskiego oparty na rysunku Aleksandra Gryglewskiego, a ukazujący Gabinet Zwierciadlany Królowej, na którym zauważyć można rzeczony układ portretów. Podobny przekaz ikonograficzny niosą dwie akwarele Willibalda Richtera, lecz już 20 lat później, w 1895 r. na fotografiach z albumu Marconich (Album 1895, I) medaliony pod sufitem zdobia dekoracje florystyczne. I tak jest do dziś.

Portret nosi adnotację: „madame de Berry” umieszczona na rewersie, jednak nie udało się ustalić tożsamości portretowanej.

DWM