Św. Andrzej Świerard pustelnik nad jeziorem w Tropiku

Ojciec Stefana Macieja Makarewicza, Juliusz, był artystą specjalizującym się w malarstwie ściennym. Pozostawił po sobie liczne autorskie polichromie, między innymi w cerkwi greckokatolickiej w Stanisławowie oraz kościołach rzymskokatolickich w Rzeszowie-Słocinie, Mszanie Dolnej, Piotrkowie Trybunalskim, Brześciu Kujawskim, Chorzowie Starym i Sulisławicach. Jednocześnie ceniono jego umiejętności restauratorskie, zlecając prace nad malowidłami średniowiecznymi, w tym bizantyjskimi. To właśnie on był zaangażowany w konserwację trzech zespołów ruskich dekoracji: w kaplicy Św. Krzyża przy katedrze wawelskiej, Św. Trójcy na zamku lubelskim oraz w prezbiterium katedry sandomierskiej. Starszy syn Juliusza Makarewicza, Jerzy, został malarzem, młodszy, Stefan Maciej, studiował w krakowskiej akademii w latach 1931–1937, rok później obronił dyplom. W 1946 roku rozpoczął pracę pedagogiczną na macierzystej uczelni, początkowo w roli asystenta Zbigniewa Pronaszki. W tym czasie wykonał projekt plakatu słynnej Wystawy Sztuki Nowoczesnej (1948), w którym zawarł surrealizujące, abstrakcyjne elementy charakterystyczne dla wielu późniejszych działań z zakresu grafiki użytkowej i warsztatowej. Kontynuując tradycje rodzinne, już w czasie okupacji hitlerowskiej wykonał polichromie i witraże w podkrakowskich Zielonkach. O tym, że dziedzina ta stała się najważniejszym medium wypowiedzi twórczej, świadczy ponad setka dekoratorskich i konserwatorskich zleceń ze strony Kościoła, między innymi w Białej, Czeladzi, Kacwinie, Makowie Podhalańskim, Opocznie, Poczesnej, Rodakach, Skawinie, Wojniczu. Malowany na blasze obraz ze zbiorów szczecińskich łączy inspirację sztuką bizantyjską z surrealizmem i abstrakcją organiczną. Scena ze świętym pustelnikiem z Tropia koło Czchowa, wykorzystująca złocistość metalowego podłoża, stanowiła zapewne sentymentalny powrót do czternastowiecznych malowideł w czchowskim kościele parafialnym, odsłoniętych przez ojca w 1913 roku.

Szymon Piotr Kubiak