Semperit | 21.marzec.1936 | Semperit | 21.marzec.1936

Strona tytułowa teki drzeworytów poświęconej wydarzeniom w Polskich Zakładach Gumowych „Semperit” w Krakowie. W 1936 r. w całym kraju trwała akcja strajkowa. Bezpośrednią przyczyną jej rozpoczęcia było wprowadzenie podatku dochodowego. Główną przyczyną strajków był kryzys ekonomiczny oraz bieda. Pierwsi do akcji strajkowej włączyli się pracownicy zakładów państwowego monopolu spirytusowego i tytoniowego. Od 22 stycznia 1936 r. codziennie przerywano pracę na godzinę. Po pewnym czasie okres ten przedłużono do dwóch godzin dziennie. Nieugięta postawa robotników i groźba strat zmusiły ministerstwo skarbu do ustępstw. Obniżono znacznie stopę podatku (najmniej zarabiającym nawet o 2/3). Na początku marca 1936 r. trwał w Krakowie strajk okupacyjny w Polsko-Szwajcarskiej Fabryce Czekolady „Suchard” SA. Robotników wsparli pracownicy innych fabryk – okupację hal rozpoczęto także w Polskich Zakładach Gumowych „Semperit”. W nocy z 21 na 22 marca na polecenie wojewody krakowskiego do Semperitu wkroczyła policja. Pierwszą ofiarą śmiertelną była 22-letnia Janina Krasicka. W odpowiedzi Okręgowy Komitet Robotniczy PPS i Rada Związków Zawodowych wezwały do jednodniowego strajku powszechnego w dniu 23 marca 1936. Najpierw odbył się wiec z udziałem 10 tys. osób przy ul. Warszawskiej, potem jego uczestnicy ruszyli w kierunku Rynku Głównego. Na ul. Basztowej pochód zatrzymała blokada policyjna. Doszło do starć manifestujących z policją, która użyła broni. Zginęło osiem osób, 20 zostało rannych, 40 osób trafiło do aresztu, rannych zostało również 26 policjantów. Wydarzenia, do których doszło podczas tzw. krwawej wiosny 1936 r. w Krakowie i we Lwowie (tzw. czarny czwartek we Lwowie 14 kwietnia 1936 r.) oraz w czasie strajków chłopskich (1936–1937) były jednymi z bardziej dramatycznych i tragicznych wydarzeń w II Rzeczypospolitej. Tomasz Marszałkowski, Zamieszki, ekscesy i demonstracje w Krakowie 1918–1939, Kraków 2006. Wojciech Roszkowski, Najnowsza historia Polski 1914–1945, Warszawa 2003. Andrzej Garlicki, Piękne lata trzydzieste, Warszawa 2008). | RP ; Strona tytułowa teki drzeworytów poświęconej wydarzeniom w Polskich Zakładach Gumowych „Semperit” w Krakowie. W 1936 r. w całym kraju trwała akcja strajkowa. Bezpośrednią przyczyną jej rozpoczęcia było wprowadzenie podatku dochodowego. Główną przyczyną strajków był kryzys ekonomiczny oraz bieda. Pierwsi do akcji strajkowej włączyli się pracownicy zakładów państwowego monopolu spirytusowego i tytoniowego. Od 22 stycznia 1936 r. codziennie przerywano pracę na godzinę. Po pewnym czasie okres ten przedłużono do dwóch godzin dziennie. Nieugięta postawa robotników i groźba strat zmusiły ministerstwo skarbu do ustępstw. Obniżono znacznie stopę podatku (najmniej zarabiającym nawet o 2/3). Na początku marca 1936 r. trwał w Krakowie strajk okupacyjny w Polsko-Szwajcarskiej Fabryce Czekolady „Suchard” SA. Robotników wsparli pracownicy innych fabryk – okupację hal rozpoczęto także w Polskich Zakładach Gumowych „Semperit”. W nocy z 21 na 22 marca na polecenie wojewody krakowskiego do Semperitu wkroczyła policja. Pierwszą ofiarą śmiertelną była 22-letnia Janina Krasicka. W odpowiedzi Okręgowy Komitet Robotniczy PPS i Rada Związków Zawodowych wezwały do jednodniowego strajku powszechnego w dniu 23 marca 1936. Najpierw odbył się wiec z udziałem 10 tys. osób przy ul. Warszawskiej, potem jego uczestnicy ruszyli w kierunku Rynku Głównego. Na ul. Basztowej pochód zatrzymała blokada policyjna. Doszło do starć manifestujących z policją, która użyła broni. Zginęło osiem osób, 20 zostało rannych, 40 osób trafiło do aresztu, rannych zostało również 26 policjantów. Wydarzenia, do których doszło podczas tzw. krwawej wiosny 1936 r. w Krakowie i we Lwowie (tzw. czarny czwartek we Lwowie 14 kwietnia 1936 r.) oraz w czasie strajków chłopskich (1936–1937) były jednymi z bardziej dramatycznych i tragicznych wydarzeń w II Rzeczypospolitej. Tomasz Marszałkowski, Zamieszki, ekscesy i demonstracje w Krakowie 1918–1939, Kraków 2006. Wojciech Roszkowski, Najnowsza historia Polski 1914–1945, Warszawa 2003. Andrzej Garlicki, Piękne lata trzydzieste, Warszawa 2008). | RP