Postać Hogona

Figurka przedstawia Hogona – kapłana kultu Lebe, który często pełni też funkcję wodza wioski lub grupy wiosek. Słowo hogon oznacza w języku dogo-so „ogień” bądź „płomień”. Kult Lebe jest kultem życia, odpowiedzialnym za wegetacje roślin, dlatego Hogon musi unikać wszelkich kontaktów ze śmiercią. Nie wolno mu uczestniczyć w obrzędach pogrzebowych, nie może również spożywać żywności składanej na ołtarzach przodków.

Jest reprezentantem Słońca i zawsze musi nosić obuwie. Gdyby bosą stopę postawił na ziemi, mógłby spalić wioskę, zbiory, całą ziemię. Nie tylko jego stopy są niebezpieczne, całe ciało parzy, dlatego nie wolno go dotykać, a nawet podawać ręki na powitanie. Dogonowie wierzą, że nocą do zagrody Hogona zagląda wąż Lebe, który liże kapłanowi skórę. Ślina węża przynosi mu ulgę i dodaje siły potrzebnej do nadzorowania prawidłowego funkcjonowania świata.

Hogon wybierany jest spośród najstarszych mężczyzn z rodu. Pełni funkcje władcy ziemi i rozstrzyga spory związane z uprawą roli. Jest autorytetem w sprawach religii. Mieszka w domu ginna zbudowanym przez założyciela wioski, który jest własnością całej wspólnoty. Nigdy nie opuszcza swojej zagrody. Gdy chce przekazać innym Dogonom swoją decyzję, lub inną informację posługuje się pomocnikiem Hogonem Titiyayne.

Strój kapłana kultu Lebe składa się z sandałów symbolizujących Arkę Nommo, długich spodni, długiej tuniki i okrągłej, czerwonej czapki uplecionej spiralnie, odzwierciedla bowiem ruch, za pomocą którego Amma stworzył wszechświat. Ważną ozdobą, oznaką pozycji Hogona jest wisior zwany Lebe duge, zawieszony na jego szyi. Hogon pełni swoją funkcję aż do śmierci.

Ewa Prądzyńska