Bogurodzica Hodigitria

Ikona Bogurodzica Hodigitria Kazańska
Do rozpowszechnienia kultu objawionej w 1579 r. ikony Hodigitrii Kazańskiej przyczynił się Hermogen, duchowny piastujący w latach 1606 -1612 godność patriarchy moskiewskiego – patrz S.12770MŁ; S.12773MŁ. Dla Carstwa Rosyjskiego był to czas samozwańczych władców oraz częstych zmian na tronie. Po detronizacji Wasyla IV Szujskiego w 1610 r. kandydatem do carskiej korony był polski królewicz i późniejszy król –  Władysław IV Waza. Obecność polskiego wojska w wyniszczonej walkami i głodującej Moskwie nie przyczyniła się do uspokojenia sytuacji. Patriarcha Hermogen, nie godząc się na przekazanie tronu katolickiemu władcy – zmarł, nie doczekawszy się ruskich wojsk, które pod dowództwem Dymitra Pożarskiego, niosąc ikonę Kazańskiej Bogurodzicy, zdobyły Moskwę. Na ich spotkanie wyszła procesja prowadzona przez greckiego arcybiskupa Arseniusza z moskiewskim wizerunkiem Kazańskiej Hodigitrii. Obie ikony Bogurodzicy – kopia oryginału z Kazania i kopia z Moskwy spotkały się 22 października (4 listopada wg kalendarza juliańskiego) 1612 r. Od tego czasu Hodigitria Kazańska nazywana jest orędowniczką Rusi i niejednokrotnie w historii Rosji dała ku temu powody. Wizerunek był wielokrotnie powielany w licznych kopiach, począwszy od cudami słynących, pieczołowicie ozdabianych drogimi ryzami – sukienkami z klejnotami, a skończywszy na małych ikonach domowych,  często w mosiężnych złoconych okładach, jak prezentowana S.12778MŁ. Do gorliwych czcicieli Kazańskiej Bogurodzicy należeli przedstawiciele dynastii Romanowów, która wstąpiła na tron carski w 1613 r. i trwała do rewolucji 1917 r., co opisano pod S.12816MŁ
Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967