
Postać przodka
między 1951 — 1991
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Kolekcja sztuki dogońskiej
Dogonowie to lud żyjący w południowo centralnej części Republiki Mali. Jego liczebność szacuje się na 500–600 tysięcy. Największe skupisko ich wiosek znajduje się na odcinku 150 km wzdłuż Masywu Bandiagara.
Słowo „fetysz” pochodzi z języka portugalskiego (feitiço, fetisseo) i oznacza rzecz zaczarowaną. Fetyszem może być przedmiot naturalny (kamień, muszla, róg, pazur) oraz wytworzony, czyli na przykład figurka bądź zawiniątko z lekarstwami i innymi magicznymi ingrediencjami. Jego charakterystycznym elementem, warunkującym skuteczność, jest zawartość, często niewidoczna. Równie ważna i niezbędna w celu uzyskania zamierzonego celu jest znajomość i precyzyjne powtórzenie magicznej formuły towarzyszącej fetyszowi.
Choć słowo „fetysz” jest pochodzenia obcego weszło do języka dogo-so i zadomowiło się w nim na dobre. Obecnie używa się go na określenie każdego przedmiotu ruchomego lub osadzonego na stałe, w ziemi czy też budynku, który ma w sobie moc, bądź będącego pośrednikiem w kontaktach z siłami nadprzyrodzonymi. Często też jest używany jako synonim amuletu, talizmanu i popularnego w całej Afryce Zachodniej terminu gri-gri.
Według informacji uzyskanych podczas badań terenowych małe figurki zwane fetyszami mogły należeć do Tellemów, ludu zamieszkującego Masyw Bandiagara przed przybyciem Dogonów, którzy przy ich pomocy potrafili unosić się wysoko w górę oraz teleportować w inne miejsca. Aby tego doświadczyć wystarczyło ścisnąć figurkę w dłoni i wypowiedzieć formułę magiczną. Współcześni właściciele decydują się czasami na sprzedaż takiego fetysza, gdyż zapomnieli już słowa „zaklęcia”, a bez tego niemożliwe jest uruchomienie siły w nim drzemiącej.
Ewa Prądzyńska
Inne nazwy
dege
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 21 cm, szerokość: 4 cm
Rodzaj obiektu
figurka, rzeźba
Technika
kute, techniki snycerskie, ciosane
Tworzywo / materiał
patyna, żelazo, drewno
Pochodzenie / sposób pozyskania
zakup
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
nieznany
między 1951 — 1991
Muzeum Narodowe w Szczecinie
nieznany
między 1976 — 1984
Muzeum Narodowe w Szczecinie
nieznany
między 1976 — 1984
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.