Ratusz Lubelski

U wylotu ulicy Królewskiej, od strony Krakowskiego Przedmieścia, stoi dziś budynek Nowego Ratusza. Dawniej był to kościół Karmelitów Bosych, którzy pojawili się w Lublinie w początkach XVII wieku. Swą świątynię, pod wezwaniem Najświętszej Panny Marii Szkaplerznej, wystawili w pobliżu istniejącego od XIV stulecia kościoła św. Ducha. Budowniczymi siedziby karmelitów byli włoscy muratorzy – Jakub Balin i Jakub Tremanzel. Prace rozpoczęto w 1612 roku. Wraz z zabudowaniami klasztornymi powstał kompleks rozmieszczony w pobliżu Bramy Krakowskiej.

Kilka lat po pożarze Krakowskiego Przedmieścia w 1803 roku zakonnicy opuścili spalony kościół, przenosząc się do sióstr karmelitanek przy ulicy Świętoduskiej. Ruiny pokarmelickie zlicytowano. Po kilku latach od prywatnych właścicieli odkupiło je miasto, powierzając odnowę zaniedbanego lokum Aleksandrowi Groffemu, generalnemu budowniczemu Królestwa Polskiego. Prace wykonywano w latach 1827–1829 pod nadzorem Jakuba Hempla, budowniczego wojewódzkiego. Odrestaurowano „gmach piękny o dwu piętrach z gustowną wieżą”, jak pisał Seweryn Zenon Sierpiński w przewodniku po Lublinie z 1. połowy XIX wieku. Przeznaczono go na siedzibę władz miejskich, urzędujących dawniej w Ratuszu na Starym Mieście. Na parterze tak zwanego magistratu znajdowały się biura, kasa i archiwum miejskie oraz areszt policyjny. Pierwsze piętro z salą koncertową oddano w użytkowanie resursie. W gmachu mieściło się także mieszkanie prezydenta miasta oraz kilka mieszkań wynajmowanych urzędnikom. Budynek zyskał reprezentacyjny wygląd zarówno od strony głównej miejskiej arterii, jaką było wówczas Krakowskie Przedmieście, jak i od strony ulicy Nowej, prowadzącej w kierunku Lubartowa.

Podczas bombardowania Lublina we wrześniu 1939 roku Nowy Ratusz uległ zniszczeniu. Po wojnie gmach odbudowano. Prace prowadzono w latach 1947–1952 pod nadzorem architekta Ignacego Kędzierskiego. Do dziś jest siedzibą prezydenta miasta i administracji miejskiej.