Talerz dekoracyjny z popiersiem króla Jana III (1629-1696)

12.2 - średn. podstawy

7.7 - średn. medalionu

10.4 - średn. medalionu z bordiurą

Porcelanowy talerz dekoracyjny został zakupiony do zbiorów Muzeum Pałacu w Wilanowie w 2006 roku, ze względu na jego wysoką wartość ikonograficzną. Widnieje na nim przedstawienie króla Jana III, w zbroi karacenowej i delii, z mieczem w prawej dłoni i częściowo widoczną koroną królewską umieszczoną na skraju przedstawienia. Portret został namalowany naszkliwnie i utrzymany jest w kolorach sepii. Pod nim umieszczono podpis JOHANNES III SOBIETZKI, / Polonorum Rex. Za pierwowzór graficzny przedstawienia uznać można rycinę przypisywaną Romeynovi de Hooghe, stworzoną najprawdopodobniej w roku 1676, na której władca został sportretowany na tle bitwy chocimskiej. Jednak na potrzeby niewielkiego portretu na porcelanie widok w tle został przez malarza pominięty. Dookoła przedstawienia talerz pomalowano na kolor turkusowoniebieski, a jego krawędź zdobi ażurowy motyw geometryczny ze złoceniami.

Talerz z wizerunkiem władcy mógł powstać w związku z obchodami 200-lecia zwycięstwa pod Wiedniem. Na rynku antykwarycznym pojawił się także podobny talerz z wizerunkiem Michała Korybuta, możliwe więc, że oba przedstawienia są częścią większego zamówienia obejmującego władców Polski.

Interesującą kwestią pozostaje także oznaczenie fabryki miśnieńskiej na odwrociu naczynia. Sama forma talerza nazywana wzorem Schuberta powstała w latach 1774-1814. Najprawdopodobniej po wypale ze szkliwem talerz uznano za wadliwy i przekreślono kobaltowe miecze na jego odwrociu podwójną żłobioną kreską. W ten sposób oznaczano wyroby o niskiej jakości. Prawdopodobnie później zdecydowano się powtórnie użyć talerza do namalowania na nim dekoracji naszkliwnej i złocenia, podnosząc tym samym jego wartość. Żłobienia na mieczach zostały wobec tego tego spiłowane, a miecze powtórnie pokryto topnikiem, aby oznaczyć naczynie jako pełnowartościowe.