Personifikacja Ameryki - figurka

Porcelana europejska od czasu jej wynalezienia była wykorzystywana jako odpowiedni prezent dyplomatyczny. W 1745 roku na polecenie Augusta III wysłano do Rosji serwis, nazywany serwisem świętego Andrzeja, który uzupełniały także porcelanowe figurki do dekoracji stołu, przedstawiające muzy, greckich bogów oraz przedstawienia różnych narodowości i profesji. Delikatne wyroby przypadły do gustu carycy Elżbiecie i wkrótce władczyni złożyła w fabryce kilka zamówień, w tym na personifikacje czterech kontynentów. Od sierpnia 1745 roku do czerwca roku 1747 nad ich projektem pracował znakomity miśnieński modeler Johann Friedrich Eberlein, prawdopodobnie przy wsparciu innych miśnieńskich mistrzów, takich jak Johann Joachim Kaendler i Peter Reinicke. Niedługo później powstała także mniejsza wersja grup. Obie wersje cieszyły się popularnością, produkowano je wobec tego także później.

Wygląd personifikacji poszczególnych kontynentów, wraz z ich atrybutami i towarzyszącymi im zwierzętami zaczerpnięto w Miśni z wcześniejszych wzorców. Jedne z pierwszych przedstawień kontynentów tworzono na potrzeby oficjalnych wjazdów władców do miast, które uświetniały postacie aktorów w strojach alegorii i bogów. zKontynenty wraz ze zwierzętami szkicował Martin de Vos (1532-1603) z okazji wjazdu Ernesta Habsburga do Antwerpii w 1549 roku (wydane później w formie grafik autorstwa Adreiena Collaerta II, aktywnego 1580-1618). Prace te są pod wieloma względami zbieżne z figurami miśnieńskimi.

Miśnieńska Ameryka, zgodnie z tradycją, ubrana jest w spódnicę i nakrycie głowy z kolorowych piór. Wizerunek tego kontynentu jako postaci odzianej w pióra pojawił się już w XVI wieku, a przez kolejne dekady był powtarzany i w nieznacznym stopniu modyfikowany. Pierwszymi eksplorowanymi przez Europejczyków ternami Ameryki była jej środkowa i południowa część – stąd utrwalenie w jej przedstawieniach jej „tropikalnego” charakteru. Ameryka zasiada na krokodylu (w grafice pojawiały się także wersje z pancernikiem), na jej dłoni zasiada papuga, a w drugiej kobieta trzyma róg obfitości- symbol urodzajności jej ziem.

W kolekcji wilanowskiej znajdują się także personifikacje Afryki, Azji oraz druga figura Ameryki (Wil.857, Wil.858, Wil.859, Wil.860)

Agnieszka Żuber