Patelnia dołkownica

W zbiorach etnograficznych Muzeum Narodowego w Szczecinie znajduje się patelnia z 8 okrągłymi wgłębieniami. Służyła do przygotowywania placuszków, można było w niej też smażyć jajka. Patelnie z wgłębieniami często kojarzone są jako patelnie do smażenia æbleskiver, czyli popularnych w Danii, jadanych zwłaszcza w okresie Bożego Narodzenia, placuszków przypominających wyglądem pączki.

Placuszki przygotowywano, wlewając ciasto do uprzednio nasmarowanych tłuszczem wgłębień. Gdy ich spód był już usmażony, odwracano je na drugą stronę, dzięki czemu mogły równomiernie się przyrumienić.

Patelnia wykonana jest w całości miedzi – materiału, który bardzo dobrze przewodzi ciepło, co zapewnia szybkie i równomierne smażenie. Wadą miedzi jest to, że w kontakcie z niektórymi produktami spożywczymi wytwarza szkodliwe dla zdrowia substancje, żeby tego uniknąć wnętrza wykonanych z niej naczyń bielono cyną. Naczynia z miedzi, nie tylko patelnie, ale też rondle, brytfanny, formy na ciasto, dzbany czy czajniki ceniono nie tylko za funkcjonalność, ale także za walory estetyczne. Były uznawane za prawdziwą ozdobę kuchni, jednak ze względu na wysoką cenę nie każdy mógł sobie na nie pozwolić. Ten fakt znajduje aktualnie odzwierciedlenie także i w zbiorach muzealnych. Używanych dawniej na Pomorzu Zachodnim miedzianych naczyń zachowało się bowiem stosunkowo niewiele.

Agnieszka Słowińska