Młoda kobieta - portret (Europa)

Smagana gwałtownym powiewem wiatru twarz młodej, pięknej kobiety przepełnia gwałtowna emocja. Niesiona nieznaną siłą, z przerażeniem w oczach spogląda przez ramię, krzycząc. Bohaterkę obrazu identyfikuje się z Europą, córką Agenora, fenickiego władcy miast Sydonu, którą porwał Zeus, przybierając postać byka. Została uprowadzona na Kretę, gdzie urodziła dwóch synów: Minosa i Radamantysa. Mit ten przytoczony został w Metamorfozach Owidiusza. Księżniczka fenicka uważana była za najpiękniejszą kobietę świata, co starało się oddać pędzlem wielu malarzy. Tu ukazana została w zielonej sukni z bufiastymi rękawami i dużym dekoltem odsłaniającym lewą pierś oraz liliowym płaszczu przerzuconym przez lewe ramię. W uchu dyskretnie połyskuje kolczyk z perły w kształcie łzy. Nienaganny rysunek i wyszukane zestawienia kolorystyczne podkreślają dramatyzm ujęcia.

Z dużym prawdopodobieństwem niniejsze popiersie młodej kobiety uznać możemy za kopię fragmentu obrazu Porwanie Europy Francesco Albaniego znajdującego się w zbiorach Uffizi we Florencji (1639, olej na płótnie, 76,3 x 97 cm). Do tematu powracał Albani kilkakrotnie (wariant tej kompozycji znajduje się np. w Ermitażu w Petersburgu, kolejny w zbiorach prywatnych książąt von Leuchtenberg). Albani nawiązuje do dzieła Tycjana z 1562 r., na którym biały byk unosi Europę w morskich falach, w otoczeniu amorków. Obraz powstał w okresie, w którym Albani pozostawał pod wpływem Guida Reniego, co mogło zadecydować o wyborze bardziej monumentalnego charakteru kompozycji.

Dominika Walawender-Musz