Postać mężczyzny

Dogonowie to lud żyjący w południowo centralnej części Republiki Mali. Jego liczebność szacuje się na 500–600 tysięcy. Największe skupisko ich wiosek znajduje się na odcinku 150 km wzdłuż Masywu Bandiagara. Dogonowie są społeczeństwem patriarchalnym, w którym dominującą, odpowiedzialną rolę odgrywają mężczyźni. Do ich zadań należy zarządzanie ludźmi, kierowanie religią oraz gospodarką i polityką. Świat mężczyzn dzieli się na cztery zhierarchizowane, hermetyczne grupy, podzielone jeszcze wewnętrznie na kilka podgrup. Należą do nich: młodzi, nastoletni, obrzezani mężczyźni, nieposiadający jeszcze doświadczenia (potocznie zwani uczniami), dorośli Dogonowie, pełni sił witalnych i obarczeni odpowiedzialnością za rodziny (nauczyciele), starsi przywódcy rodów, na których spoczywa obowiązek przekazania tradycji (przewodnicy) oraz najstarsi mężczyźni dysponujący ogromną wiedzą, którym blisko już do kategorii przodków.

Grupa mężczyzn zwanych potocznie nauczycielami dzieli się na dwie podgrupy. Pierwsza, skupiająca Dogonów w wieku 36-44 lata, nazywana jest inew na, co tłumaczy się jako „wielcy mężczyźni”, natomiast druga, integrująca mężczyzn w przedziale wiekowym 44-52 lat określana jest nazwą ine na ginru du dan – „osoby odpowiedzialne za rodziny”.

Dogonowie w wieku 36-52 skupieni są głównie na potrzebach swoich rodzin. Muszą zyskać autorytet oraz zadbać o środki ekonomiczne potrzebne do utrzymania żony (lub żon) oraz dzieci. Choć rodzina w tym przedziale wiekowym stoi na pierwszym miejscu, mężczyźni doświadczają też trudnych decyzji i wyborów, w których wymagane jest przedłożenie interesów kluczowych dla całej społeczności nad korzyści osobiste.

Ewa Prądzyńska