treść serwisu

Nożyce do strzyżenia owiec

Jest częścią kolekcji: Tkactwo ludowe

Nota popularyzatorska

Pozyskiwaną od najdawniejszych czasów wełnę początkowo wyrywano rękami, z czasem owce zaczęto strzyc z wykorzystaniem nożyc kabłąkowych. Wykonywali je kowale. Składały się z połączonych kabłąkiem dwóch ramion zakończonych trójkątnymi ostrzami. Podczas cięcia jednocześnie ściskano obydwa ramiona, które dzięki budowie nożyc i sprężystości metalu, wracały do swojego pierwotnego położenia. Wprawiona osoba mogła pracować szybko i dokładnie. Co ważne, umiejętne strzyżenie było całkowicie bezpieczne dla zwierzęcia.  

Owce strzyżono zazwyczaj dwa razy do roku. Choć niekiedy myto samą owcę jeszcze przed strzyżeniem lub całkowicie z tego rezygnowano, to najczęściej pozyskaną w wyniku strzyżenia wełnę prano, a następnie suszono i wyczesywano, by przygotować runo do przędzenia nici.  

W gospodarstwie domowym kabłąkowych nożyc używano także do cięcia tkanin czy przystrzygania włosów i zarostu. Miały jeszcze jedno nieoczywiste i ciekawe zastosowanie. W połowie XIX wieku, wraz z pojawieniem się w sprzedaży papieru glansowanego, w niektórych regionach Polski jednym z elementów dekoracyjnych wiejskich izb stały się wycinanki. Nożycami kobiety wykonywały z kolorowych arkuszy przeróżne motywy zdobnicze. Duża sprężystość tych narzędzi ułatwiała cięcie papieru i umożliwiała uzyskanie nawet bardzo szczegółowych i finezyjnych wzorów.

Współcześnie do strzyżenia owiec wykorzystuje się maszynki elektryczne, choć w dalszym ciągu nożyce wzorowane na tych używanych dawniej znajdują zastosowanie.

Na temat prezentowanego egzemplarza wiemy jedynie, że został podarowany do zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie w 1970 roku przez osobę prywatną, a pochodzić może z końca XIX lub pierwszej połowy XX wieku. 

Agnieszka Słowińska

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

nieznany

Wymiary

cały obiekt: szerokość: 6.4 cm

Rodzaj obiektu

nożyce, sprzęt rolniczy

Technika

kucie, techniki kowalskie

Tworzywo / materiał

metal

Pochodzenie / sposób pozyskania

darowizna

Czas powstania / datowanie

1851 — 1939

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Pomorze Zachodnie, region historyczny (Europa)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/E/1788

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd