Marian Małowist na fotografii

Marian Małowist (1909–1988) był znakomitym historykiem, wybitnym znawcą średniowiecza, ocalałym z Zagłady. W czasie wojny w getcie warszawskim, uczył na kursach gimnazjalnych. W sierpniu 1942 r., kiedy trwała akcja wywożenia warszawskich Żydów do obozu śmierci w Treblince Małowist pracował w szopach Toebensa. Żona, przeszła tyfus, była zbyt słaba na ucieczkę, złapana, zginęła w Treblince. Wtedy Małowist zdecydował się na ucieczkę z getta. Do końca wojny ukrywał się we wsi Jabłoń na Podlasiu (Magdalena Grochowska, „Wytrąceni z milczenia”, Warszawa 2005, s. 140). Od czasów studiów Małowist związany był z Uniwersytetem Warszawskim; wykładał na nim po II wojnie światowej. Adam Manikowski, jeden z uczniów profesora, pisał o swoich nauczycielach: „Pamiętam, że w oczach mojego pokolenia takimi niepodważalnymi autorytetami byli: Stanisław Herbst, Stefan Kieniewicz, Marian Małowist i Tadeusz Manteuffel. To w nich właśnie widzieliśmy nasze ideały uczonych, to oni byli dla nas wzorcami postaw moralnych, to im wreszcie przypadła trudna rola nauczycieli prawości i odwagi, tak potrzebnych naszemu pokoleniu zagubionemu w koszmarze marca 1968 r.”

Krzysztof Gierałtowski sportretował Mariana Małowista 1984 r., w mieszkaniu profesora na Starym Mieście w Warszawie.

Renata Piątkowska